Pięć samorządów leżących bezpośrednio przy dzisiejszej granicy polsko-czeskiej postanowiło z problemu zamykanych i niewykorzystanych linii kolejowych, a także potencjału drzemiącego w historii kolejnictwa, stworzyć szansę na stworzenie unikatowego transgranicznego produktu turystycznego. Część z samorządów przejęła pozamykane linie kolejowe i w ramach transgranicznego rozwoju turystki podjęła decyzję o stworzeniu Żelaznego Szlaku Rowerowego, łączącego Godów – Jastrzębie-Zdrój – Zebrzydowice – Petrovice u Karvine – Karvinę, który w dużej swej części poprowadzony jest po przejętych przez samorządy, zamkniętych już dawnych liniach kolejowych.

Żelazny Szlak Rowerowy to nie tylko trasa. To również edukacyjny produkt turystyczny. Jak wiadomo, losy gospodarczego i infrastrukturalnego rozwoju tego obszaru nie następowały równomiernie. Turyści mogą dowiedzieć się jak kolej trafiła na tereny poszczególnych samorządów oraz jaki wpływ miała kolej na życie ich mieszkańców. Szlak ma charakter dydaktyczny, został uzupełniony o tablice informacyjne dotyczące historii poszczególnych elementów dziedzictwa historycznego i kulturowego oraz aplikację na urządzenia mobilne.

Strona internetowa projektu na facebooku cieszy się dużym zainteresowaniem (blisko 1500 obserwujących), produkt został bardzo pozytywnie odebrany przez rowerzystów.

Informacje ze strony wielokrotnie wykorzystywane były przez zewnętrzne media, dzięki czemu informacja o projekcie dotarła do szerokiego grona odbiorców. Uczestniczono także w realizacji materiału filmowego na temat projektu przygotowanego przez Wspólny Sekretariat INTERREG V-A Česká Republika-Polsko (link do filmu: https://www.youtube.com/watch?v=gDwtMk0Gy_o)

Na zadanie partnerzy pozyskali środki zewnętrzne w ramach programu Interreg V-A Republika Czeska - Polska 2014-2020 w wysokości 85 % kosztów kwalifikowalnych.

Dzięki realizacji projektu doszło do:

- stworzenia nowego produktu turystycznego opartego na wspólnej historii kolejnictwa i przemysłu w regionie Górnego Śląska (po obu stronach granicy), który stanowi niepowtarzalne bogactwo regionu;

- wykorzystania elementów byłej infrastruktury kolejowej i terenów po byłych linia kolejowych do

budowy sieci ścieżek rowerowych łączących się z istniejącymi już fragmentami sieci rowerowych w partnerskich samorządach;

- poprawy sytuacji na transgranicznym rynku pracy (w szczególności w branży turystycznej) poprzez stworzenie nowego produktu turystycznego, który przyciąga nowe rzesze turystów. Obsługa wzmożonego ruchu turystycznego na obszarze oddziaływania projektu wymaga rozwoju usług turystycznych oferowanych przez miejscowe podmioty, dzięki czemu wzrosło

zapotrzebowanie na nowych pracowników.

W ramach projektu zrealizowano działania inwestycyjne w zakresie infrastruktury udostępniającej dziedzictwo transgraniczne regionu. Główne działania inwestycyjne w projekcie to:

- na podstawie wcześniej realizowanych wspólnych strategii doszło do uzupełnienia infrastruktury

rowerowej łączącej 5 partnerskich samorządów po obu stronach granicy;

- budowa ścieżek rowerowych po stopie (w tym także nasypach) byłych linii kolejowych przejętych przez samorządy;

- budowa małej infrastruktury odpoczynkowej dla turystów;

- budowana infrastruktura uzupełniła istniejące szlaki i ścieżki rowerowe tworząc wspólną transgraniczną sieć rowerową, w oparciu o którą stworzony został nowy szlak z elementami

edukacyjnymi i mobilną grą przełajową,

- wyznaczenie transgranicznego szlaku - Żelazny szlak rowerowy z tablicami dydaktycznymi w języku PL, CZ, ENG i elementami transgranicznego geocatchingu połączonego z aplikacją mobilną.

Wszystkie działania w projekcie były przygotowywane i wdrażane wspólnie w oparciu o personel 5 gmin realizujących projekt.

Wpływ inwestycji na lokalną społeczność

Wykorzystanie nieczynnych linii kolejowych do utworzenia nowej infrastruktury rowerowej na pograniczu polsko -czeskim stało się inspiracją do utworzenia Żelaznego Szlaku Rowerowego. Szlak rowerowy poprowadzony po byłych liniach kolejowych, to dla turysty rowerowego nie lada gratka. Taka inwestycja wpływa na zwiększenie atrakcyjności regionu i sprawia, że miejscowości, przez które przebiega, przyciągają turystów. W zdecydowanej większości szlak przebiega przez tereny leśne i zielone. Spędzanie wolnego czasu w otoczeniu zieleni pogłębia uczucie relaksu i odpoczynku. Do tego odgłosy przyrody, zapachy lasu, nowe krajobrazy - wszystko to pozwala doskonale się odprężyć, co ma wpływ na zdrowie psychiczne.

Taka inwestycja to także przyczynek do zmiany sposobu myślenia o środkach transportu. Budowa infrastruktury turystycznej połączyła w sobie dwie funkcje. Z jednej strony przyjaznej ścieżki rowerowej z małą ilością przewyższeń, a z drugiej szlak komunikacyjny (dojazd do miast) przyczyniający się do zamiany samochodu na dwa kółka. Jazda na rowerze to nie tylko zdrowa porcja ruchu każdego dnia, ale także ochrona środowiska.

Żelazny Szlak Rowerowy to otwarcie na turystykę rowerową i doskonały sposób na wspólne spędzanie czasu.  Na szlaku każdego dnia w sezonie spotkać można całe rodziny. Rower jest jednym z tych sportów, który bardzo integruje ludzi. Na dwóch kółkach można poznawać na nowo swoje otoczenie. Dzięki rowerowi zobaczysz to, czego nie widać z drogi ekspresowej i zza szyb samochodów. Rocznie szlakiem podróżuje kilkaset tysięcy rowerzystów.

Dzięki realizacji inwestycji i rosnącej popularności Żelaznego Szlaku Rowerowego przyciągającego obecnie tłumy turystów, rośnie liczba punktów małej gastronomii i rozwija się oferta okołoturystyczna w partnerskich miejscowościach, przez które przebiega szlak.