Celem inwestycji Adaptacja budynku Koszar Bramy Chełmińskiej na cele muzealne Muzeum Twierdzy Toruń były ochrona i rozwój unikalnego dziedzictwa kulturowego Torunia, związanego z zabudową forteczną Twierdzy Toruń oraz efektywne wykorzystanie jego potencjału dla osiągania korzyści społecznych i gospodarczych w wymiarze ponadregionalnym i międzynarodowym.
W wyniku realizacji projektu powstała nowa przestrzeń do prowadzenia działalności kulturalnej – Muzeum Twierdzy Toruń.
Wartość inwestycji wyniosła prawie 30 mln zł ( czego dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wyniosło 14 382 298,52 zł; reszta: wkład własny miasta).
Prace nad projektem rozpoczęto w październiku 2016 (dokumentacja techniczna, audyty). Umowę o dofinansowanie podpisano 28.12.2017. Roboty budowlane rozpoczęły się w maju 2018 i zakończyły w grudniu 2019 (ostateczny odbiór prac - styczeń 2020). Od marca do października 2020 wykonywana była wystawa.
Zakres inwestycji obejmował przeprowadzenie remontu konserwatorskiego budynku Koszar Bramy Chełmińskiej z otoczeniem, zakup trwałego wyposażenia i przygotowanie ekspozycji na potrzeby Muzeum Twierdzy Toruń, a także zabezpieczenie obiektu przed zniszczeniem. Wykonano m.in. roboty ziemne, roboty izolacyjne, remont kominów ponad dachem, udrożnienie kanałów drenarskich nad stropem, wymieniono i poddano renowacji stolarkę okienną i drzwiową, poddano renowacji elewację ceglaną, odtworzono klatkę schodową. Konieczne było też wykonanie instalacji sanitarnych i elektrycznych. Zadbano też o elementy zewnętrzne, m.in.: nasadzono drzewa i krzewy, stworzono trawniki i uformowano nasypy. Wymieniono także nawierzchnie placów i parkingu, chodników i alejek spacerowych. Wykonawcą prac była Firma Budowlana Fijałkowski i Spółka, zaś dokumentację przygotowała firma Archeicon Architecture&Construction – Ewa Kuklińska Kiwak.
Budynek, jego otoczenie, a także ekspozycja zostały przystosowane na potrzeby osób z niepełnosprawnościami (miejsca parkingowe, toalety, podnośnik, możliwość zmiany wielkości czcionki w aplikacji Twierdza Wiedzy).
Za pomocą plansz, makiet, dioram i urządzeń multimedialnych wystawa przybliża zwiedzającym historię fortyfikacji Torunia oraz wszelkie aspekty z nią związane. Prezentację uzupełniają cenne eksponaty m.in. przewoźna wieża pancerna czy też broń będąca na wyposażeniu żołnierzy broniących miasta. W salach ekspozycyjnych można zapoznać się z poszczególnymi etapami powstawania i funkcjonowania Twierdzy Toruń, od średniowiecza, poprzez czasy nowożytne, wiek XIX aż do końca II wojny światowej. W muzeum jest również miejsce na organizację wystaw czasowych i okolicznościowych. Tematyka poszczególnych bloków prezentowana jest w sposób chronologiczny, pozwalający na ukazanie ewolucji fortów toruńskich na przestrzeni dziejów sztuki fortyfikacyjnej. W każdej sali wystawowej (komorze koszar) przedstawiono jedno zagadnienie. Wykonawcą wystawy była firma Trias AVI Sp. z.o.o, dokumentacja przygotowana przez konsorcjum firm New Amsterdam Sp. z.o.o oraz NO LABEL Sp. z.o.o.
