Gmina Brenna, wspólnie ze słowacką Gminą Babin i Ośrodkiem Promocji Kultury i Sportu Gminy Brenna (OPKiS) zrealizowali projekt transgraniczny pod nazwą „Za woniom drzewa”. Projekt jest dofinansowany głównie ze środków unijnych w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Polska -Słowacja 2014-2020 w wysokości 85% kosztów kwalifikowalnych. W ramach projektu stworzono wspólny produkt turystyczny w ramach, którego powstał m.in. szlak samochodowy „Za woniom drzewa”, który połączył partnerskie gminy, a prowadzi przez najciekawsze regiony pogranicza polsko – słowackiego. Na szlaku wybrano miejsca, w których prowadzone są ciekawe warsztaty, organizuje się wystawy, plenery, bądź też można z bliska przyjrzeć się pracy rzemieślników, twórców ludowych – wszystkie te miejsca związane są z drzewem, które jest motywem przewodnim projektu.

Tytuł projektu „Za woniom drzewa” jest nieprzypadkowy, bo cóż lepiej przybliży historię i kulturę niż wieloletnie drzewo, będące jej częścią oraz podstawowym surowcem, na którym tworzyło się dziedzictwo.

Projekt obejmuje m.in.:

1. Utworzenie transgranicznego Szlaku samochodowego Za woniom drzewa

 Składa się on z 20 inspirujących miejsc związanych z drewnem, które pozwalają poznać historię i kulturę pogranicza polsko-słowackiego. Szlak biegnie od Gminy Brenna w Polsce do Gminy Babín na Słowacji i z powrotem. Ze szlakiem jest powiązana gra terenowa „Puzzlościeżka” do udziału, której serdecznie zapraszamy. Pod tym linkiem można zapoznać się z zasadami udziału w grze. https://turysta.brenna.org.pl/uploads/gallery/regulaminy-pl-sk.pdf

Pomocna na szlaku jest aplikacja E-Lykozrut /E-Kornik, opracowana przez Gminę Babín, do pobrania bezpłatnie w sklepie Google play.

Na szlaku znajdziemy 20 niezwykłych miejsc, w których możemy odpocząć, poznać dziedzictwo i odkryć na nowo pogranicze polsko-słowackie. Kozia Zagroda, Dworek myśliwski „Konczakówka”, Kurna Chata Kawuloków, Muzeum Gajdoszy, Gajówka Hviezdoslava czy Slanicka Wyspa Sztuki to tylko niektóre z miejsc znajdujących się na wspomnianym Szlaku samochodowym. Częścią szlaku jest również Transgraniczny Ogród Zielin, Transgraniczna Strefa Kultury i ekspozycja rzeźby ludowej im. Sivana w Babinie.

Miejsca na szlaku zostały oznaczone tablicami informacyjnymi, na których znajdują się QR kody do potwierdzenia odwiedzin danego miejsca, do pobrania aplikacji e-Lykozrut/e-Kornik, do pobrania innych informacji o projekcie. Dodatkowo został wytłoczony tekst w alfabecie Braille’a, by osoby niewidome lub niedowidzące mogły zapoznać się z informacjami o szlaku i potwierdzić odwiedzenie danej atrakcji.

2. Stworzenie Transgranicznego Ogrodu Zielin (TOZ) na potrzeby działań edukacyjnych

Jest to ogólnodostępny ogród zlokalizowany przy  Szkole Podstawowej nr 1 w Brennej. Na jego terenie znajduje się rodzima roślinność, a także ścieżki, wiata, poidełko dla ptaków oraz altana. To miejsce powstało, by bawić i uczyć poprzez uaktywnienie  naszych podstawowych zmysłów: wzroku, słuchu, węchu, dotyku a nawet smaku. Roślinność znajdująca się na terenie TOZ jest  rodzima, dzięki czemu  można poznać tam  gatunki  żyjące  na  pograniczu  polsko - słowackim. Ogród  został  tak  zaprojektowany, by ułatwić  prowadzenie lekcji  i  warsztatów  przyrody w  terenie,  warsztatów proekologicznych, zrozumienie zjawisk fizycznych występujących w  przyrodzie, prowadzenie zajęć  rozwijających  sprawność manualną, koordynację  wzrokowo-ruchową, wypoczynek dzieci na  świeżym powietrzu  oraz  poznanie pracy w ogrodzie i poszerzenie wiedzy  w zakresie  ogrodnictwa oraz zielarstwa. Można tam odpocząć z rodziną i  przyjaciółmi w otoczeniu bujnej roślinności, wonnych kwiatów oraz  smakowitych ziół i owoców. TOZ jest 4 punktem na mapie szlaku samochodowego „Za woniom drzewa”.

3. Stworzenie Transgranicznej Strefy Kultury (TSK) na potrzeby przybliżenia dziedzictwa kulturowego w odniesieniu do twórczości lokalnej pisarki Zofii Kossak

 To miejsce  składa się z  4 drewnianych obiektów: poczwórnej  huśtawki  typu bocianie gniazdo,  Dworu Kossaków, Magicznego lasu oraz  Wioski skrzatów. Całość  nawiązuje do historycznego obiektu - Dworu  Kossaków w Górkach Wielkich, w którym mieszkała Zofia Kossak autorka książki "Kłopoty Kacperka Góreckiego Skrzata". TSK to miejsce, które pobudzi dziecięcą wyobraźnię, uwolni magiczny klimat i pomoże odkryć legendarne stworzenia. Obiekty znajdujące się na terenie TSK są dostosowane do dzieci w różnym wieku, poprzez zróżnicowane poziomy trudności. Odbywają się tutaj dziecięce plenery malarskie. TSK jest 7 punktem na mapie szlaku samochodowego „Za woniom drzewa”.

4. Stworzenie Stałej ekspozycji im. Siváňa połączonej ze ścieżką edukacyjną

Inwestycja powstała na terenie partnerskiej Gminy Babin, zlokalizowana pomiędzy Urzędem Gminy, a kościołem w Babínie. Miejsce to jest poświęcone wybitnemu słowackiemu rzeźbiarzowi  – Štefanovi Siváňovi starszemu. Artysta ten urodził się i mieszkał w Babínie. Wolne chwile wykorzystywał, by nadawać drewnu artystyczny kształt. Jego twórczość zyskała uznanie wielu profesjonalnych artystów. Czasami bywa nazywany słowackim Michałem Aniołem. Tradycje rzeźbiarskie przejął po nim syn – Štefan Siváň młodszy. Od dzieciństwa przyglądał się pracy ojca, zaczynał od rzeźbienia piszczałek, lasek i figurek. Potem tworzył szopki bożonarodzeniowe i rzeźby figuralne w charakterystycznym dla siebie stylu. Powstało miejsce, gdzie łączą się drewno, natura, człowiek i jego zdolności. Są tam drewniane rzeźby wykonane przez zdolnych mistrzów, w tym figurki kolędników wyrzeźbione przez wnuka Štefana Siváňa starszego.

Inwestycja pozwoliła na utworzenie swoistego rodzaju parku, w którym oprócz standardowych ścieżek spacerowych znajdziemy: ciekawostki przyrodnicze z rejonu pogranicza, mini widownie wraz ze sceną, na której stoją drewniane rzeźby wykonane przez artystów w ramach pleneru rzeźbiarskiego organizowanego również w ramach tego projektu.  Odwiedzający mogą odpocząć na stylowo rzeźbionych ławkach lub w wiklinowej altanie. Na tablicach informacyjnych i interaktywnych panelach znajdą nowe wiadomości o posadzonych tam rodzimych gatunkach drzew, krzewów i leczniczych ziół.  Jest to 20  punkt na mapie szlaku samochodowego „Za woniom drzewa”.

5. Stworzenie aplikacji mobilnej E-Kornik/E-Lykozrut

Aplikacja mobilna e-kornik / e-lykozrut to-  e  narzędzie obsługujące nowopowstały produkt turystyczny, obejmujący szlak samochodowy „Za woniom drzewa” na trasie od Brennej do Babina. Aplikacja  umożliwia potwierdzenie odwiedzenia danego miejsca w ramach gry „Puzzlościeżka”. Ponadto posiada wiele innych funkcji np. możliwość filtrowania atrakcji wg kategorii, wybór tras tematycznych, a nawet stworzenie własnej ulubionej trasy. W aplikacji dostępna jest również mapa, która w łatwy i przyjemny sposób poprowadzi każdego „za zapachem drzewa” do każdej z atrakcji.  Aplikacja jest dostosowana do systemów Android i IOS.

6. Organizacja gry terenowej „Puzzloscieżka”

Gra terenowa „Puzzlościeżka” - jest bezpośrednio powiązana ze szlakiem samochodowym „Za woniom drzewa”. Celem gry jest zebranie 20 drewnianych puzzli, które ułożą ilustrację ukazującą wszystkie atrakcje będące częścią wspomnianego szlaku. W jednej atrakcji będzie można otrzymać 1 puzzel z układanki. Turyści podążając szlakiem połączą zwiedzanie ze zbieraniem puzzlli. Po odwiedzeniu wszystkich 20 atrakcji szlaku ułożą układankę. Dodatkowo do puzzli otrzymają drewniane pudełko przeznaczone do ich przechowywania. Gra stanowi dodatkową zachętę do zapoznania się z atrakcjami szlaku oraz nagrodę dla osób, które przejadą cały szlak.

7. Wykonanie dwóch adaptacji utworów literackich

W ramach warsztatu  „Drzewa z naszej wyobraźni” Gmina Brenna opracowała dwujęzyczne, ilustrowane adaptacje dwóch książek : baśni Márii Duričkovej „Drzewo, co wszystko ozdabia, woda, co wszystko ożywia, i ptak, co wszystko wyjawia” i książki Zofii Kossak „Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata”. Adaptacje również są oznaczone alfabetem Braile’a. Umożliwia to osobom z niepełnosprawnościami zapoznanie się z adaptacjami. Wspomniane książki są przeznaczone do użycia z wykorzystaniem drewnianych teatrzyków i można je wypożyczyć w Bibliotece w Gminie Brenna. Adaptacje są dostępne również w formie filmów z napisami na kanale Youtube Gminy Brenna.

Wersje w j. polskim:

https://www.youtube.com/watch?v=ybR_YLJ4P44

https://www.youtube.com/watch?v=yFhW5Iti01k

Wersje w j. słowackim:

https://www.youtube.com/watch?v=3anIzP2hOWY

https://www.youtube.com/watch?v=3vhtjdrDVD8

8. W ramach projektu zrealizowano różnego rodzaju działania miękkie

 m.in. warsztaty np. plecionkarstwa wikliny, gry na instrumentach drewnianych, warsztaty przyrodnicze, teatralne,  a także plenery malarskie, rzeźbiarskie, study tour. Został wykonany krótki film, w którym przedstawione są wszystkie 20 atrakcji, obejmujące szlak „Za woniom drzewa“. Film jest dwujęzyczny, z audiodeskrypcją i napisami. Przeprowadzono kampanię promocyjną, gdzie powstał również album Wyjątkowe oblicza drewna, prowadzący przez 20 atrakcji na szlaku „Za woniom drzewa”.

Więcej informacji o projekcie i aktualnych działaniach można znaleźć  na funpage’u i stronie projektu oraz na Facebooku.

https://www.facebook.com/ZaWoniomDrzewa, https://turysta.brenna.org.pl/pl/za-woniom-drzewa

https://www.babin.sk/obec-2/za-vonou-dreva/informacie-o-projekte/