PE przegłosował w czwartek 398 głosami, przy 85 głosach przeciw i 69 wstrzymujących się, rezolucję podsumowującą wnioski grupy roboczej ds. monitorowania praworządności przy Komisji Wolności Obywatelskich PE, powołanej zwłaszcza dla oceny sytuacji na Malcie i na Słowacji w następstwie zabójstw dziennikarzy Daphne Caruany Galizii i Jana Kuciaka oraz jego narzeczonej Martiny Kusznirovej.

Izba potępiła „ciągłe wysiłki coraz większej liczby rządów państw członkowskich UE zmierzające do osłabienia praworządności, podziału władzy i niezależności sądownictwa”. W tekście podkreślono, że zabójstwa Galizii na Malcie i Kuciaka oraz Kusznirovej na Słowacji, a także zabójstwo Wiktorii Marinowej w Bułgarii wstrząsnęły dziennikarzami w całej UE. W rezolucji europosłowie wskazują, że silna demokracja oparta na rządach prawa nie może funkcjonować bez silnych i niezależnych mediów.

Deputowani wzywają instytucje UE i państwa członkowskie do zainicjowania niezależnego międzynarodowego dochodzenia publicznego w sprawie zabójstwa Galizii oraz domniemanych przypadków korupcji, przestępstw finansowych, prania pieniędzy, oszustw i uchylania się od płacenia podatków, które dotyczą wysokich rangą maltańskich urzędników publicznych, obecnych i byłych.

Europosłowie domagają się również zbadania afery Panama Papers i powiązań między firmą 17 Black z Dubaju a ministrem turystyki Malty Konradem Mizzim, byłym ministrem ds. energii i szefem kancelarii premiera Malty.

PE chce, aby systemy, które pozwalają cudzoziemcom na uzyskanie prawa pobytu lub obywatelstwa na Malcie w zamian za inwestycje, zostały zlikwidowane, ponieważ stanowią „poważne ryzyko” w walce z praniem pieniędzy i są "faktyczną sprzedażą obywatelstwa UE”.

Europosłowie z zadowoleniem przyjmują zarzuty wysunięte przez władze słowackie przeciwko domniemanemu inicjatorowi zabójstw Kuciaka i Kusznirovej i wzywają do kontynuowania dochodzenia zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym, wszelkimi dostępnymi środkami. Ich zdaniem wszystkie aspekty sprawy powinny być w pełni zbadane, w tym wszelkie możliwe powiązania polityczne.

Rezolucja wyraża zaniepokojenie zarzutami o korupcję, konflikty interesów, bezkarność w kręgach władzy na Słowacji. Ostrzega także przed upolitycznieniem i brakiem przejrzystości w procesach obsadzania takich stanowisk jak szef policji.

„Europejska presja i współpraca mogą prowadzić do rezultatów. Istnieją na to dowody: dzięki współpracy z Europolem Słowacy mogli aresztować podejrzanych o zabójstwo Jana Kuciaka i Martiny Kusznirovej, a ze względu na presję UE rząd maltański powoli podejmuje działania mające na celu modernizację problematycznych przepisów ” - powiedziała w czwartek europosłanka Sophie in ‘t Veld (ALDE), która jest szefową grupy roboczej ds. monitorowania praworządności w UE.

W rezolucji znalazło się też odwołanie do Polski i Węgier, wobec których prowadzone są w Radzie UE procedury z art. 7 traktatu dotyczące praworządności.

PE wzywa, aby Rada UE przeanalizowała wszelkie wnioski Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiej w sprawie postępowań o naruszenie unijnego prawa i procedury art. 7 traktatu i podjęła odpowiednie działania, "w szczególności aby podjęła szybkie działania w oparciu o uzasadniony wniosek Komisji z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie Polski, a także włączyła kwestię sytuacji na Węgrzech do porządku obrad Rady jako priorytetową"

Europosłowie domagają się też, aby Rada UE informowała PE o wszystkich etapach procedur oraz zaprosiła europarlament do przedstawienia Radzie UE wniosku (w sprawie procedury art. 7 traktatu) dotyczącego Węgier.

Przyjęta rezolucja ma charakter niewiążący.

luo/ woj/