Komisja Europejska opublikowała we wtorek ocenę projektów planów państw członkowskich w zakresie realizacji celów unii energetycznej, a w szczególności unijnych celów w zakresie energii i klimatu wyznaczonych na 2030 r. Uznała, że w obecnym kształcie projekty krajowych planów w zakresie energii i klimatu są niewystarczające zarówno pod względem odnawialnych źródeł energii, jak i wkładu na rzecz efektywności energetycznej.
W ocenie Komisji stwierdzono, że plany krajowe dowodzą poczynienia znaczących wysiłków, wskazano jednak także szereg obszarów, w których potrzebne są ulepszenia, w szczególności w odniesieniu do ukierunkowanych i zindywidualizowanych strategii politycznych, gwarantujących realizację celów na 2030 r. oraz utrzymanie dążenia do neutralności klimatycznej również w dłuższej perspektywie.
Unia Europejska jest pierwszą dużą gospodarką, która stworzyła prawnie wiążące ramy, aby wypełnić obietnice złożone w ramach porozumienia paryskiego, jest to też pierwszy raz, kiedy państwa członkowskie przygotowały projekty zintegrowanych krajowych planów w zakresie energii i klimatu. Jednak w związku z tym, że plany te są obecnie niewystarczające zarówno pod względem udziału energii ze źródeł odnawialnych, jak i wkładu na rzecz efektywności energetycznej, osiągnięcie ogólnych unijnych celów w zakresie klimatu i energii wymagać będzie od wszystkich podjęcia ambitniejszych kroków.
Maros Sefcovic, wiceprzewodniczący do spraw unii energetycznej, ocenił, że te pierwsze krajowe plany w zakresie energii i klimatu wprowadzają unię energetyczną na szczebel krajowy. "Podobnie jak UE, państwa członkowskie prezentują strategie transformacji w zakresie klimatu i energii w sposób zintegrowany i w perspektywie najbliższego dziesięciolecia. Wszystkie państwa członkowskie opracowały imponujące projekty w stosunkowo krótkim czasie, jednak żaden z nich nie jest idealny. Ostateczne plany mają być gotowe pod koniec roku, a nasze zalecenia pokazują, gdzie konieczne są dalsze wysiłki. Przykładowo potrzebujemy bardziej ambitnych i szczegółowych strategii politycznych, lepszego określenia potrzeb inwestycyjnych czy też większego nacisku na kwestię sprawiedliwości społecznej. Przejrzystość i przewidywalność stanowią prawdziwą przewagę konkurencyjną europejskiej polityki energetycznej i klimatycznej. Wykorzystajmy więc tę szansę jak najlepiej i nadajmy krajowym planom ostateczny impuls" - dodał.
UE - jak wynika z komunikatu - jest zdecydowana wywiązać się ze swoich zobowiązań dotyczących ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz zapewnienia obywatelom bezpiecznej, przystępnej cenowo i zrównoważonej energii. Stworzyliśmy wyjątkowy system zarządzania energią i klimatem, w którym Unia i jej państwa członkowskie mogą wspólnie planować i realizować zarówno cele na 2030 rok, jak i sprawiedliwą społecznie i opłacalną transformację ku gospodarce neutralnej dla klimatu do roku 2050.
Podczas analizy projektów planów krajowych Komisja przyjrzała się, w jaki sposób każdy z nich przyczynia się do realizacji celów unii energetycznej i unijnych celów wyznaczonych na 2030 r. W swym obecnym kształcie projekty krajowych planów w zakresie energii i klimatu są niewystarczające zarówno pod względem odnawialnych źródeł energii, jak i wkładu na rzecz efektywności energetycznej. W przypadku energii ze źródeł odnawialnych różnica może sięgać nawet 1,6 punktu procentowego. Jeśli chodzi o efektywność energetyczną, różnica może wynieść nawet 6,2 punktu procentowego (biorąc pod uwagę zużycie energii pierwotnej) lub 6 punktów procentowych (jeśli weźmie się pod uwagę zużycie energii końcowej).
Państwa członkowskie mają obecnie sześć miesięcy na wprowadzenie ambitnych poprawek w krajowych planach. Zalecenia i szczegółowe oceny Komisji mają pomóc państwom członkowskim w ukończeniu ich planów do końca 2019 r. i ich skutecznym wdrożeniu w nadchodzących latach. W planach krajowych należy zapewnić przedsiębiorstwom i sektorowi finansów przejrzystość i przewidywalność, aby stymulować niezbędne inwestycje prywatne. Plany ułatwią również państwom członkowskim programowanie finansowania w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027.
Przepisy UE dotyczące unii energetycznej nakładają na państwa członkowskie obowiązek uwzględnienia zaleceń Komisji lub podania do publicznej wiadomości przyczyn ich odrzucenia. Państwa członkowskie są również zobowiązane do zaangażowania społeczeństwa w przygotowanie ostatecznych planów do końca roku.
Termin składania ostatecznych planów wyznaczono na 31 grudnia.
woj/