Ambasadorzy unijni uzgodnili stanowisko w sprawie projektu budżetu UE na rok 2020. Po formalnym przyjęciu przez Radę UE będzie to mandat fińskiej prezydencji w negocjacjach z Parlamentem Europejskim. Z punktu widzenia Polski oszczędnościami nie zostały objęte kluczowe obszary, jak polityka spójności, program rozwoju obszarów wiejskich czy Erasmus Plus.
Rada określiła przyszłoroczne zobowiązania UE na w sumie 166,8 mld euro. To wzrost o 0,6 proc. w stosunku do tego roku. Przyjęto założenie, że nadal w pełni uczestniczyć w finansowaniu i wdrażaniu budżetu UE do końca 2020 r. będzie Wielka Brytania.
Jeśli chodzi o płatności, to wzrastają one o 3,3 proc. (do 153,1 mld euro). Ja argumentuje Rada UE, wzrost płatności odzwierciedla przyspieszenie realizacji programu pod koniec wieloletnich ram finansowych (lata 2014–2020). Powinien on umożliwiać wypłatę zobowiązań budżetowych w czasie wystarczającym do uniknięcia nagromadzenia zaległych rachunków, w szczególności w polityce spójności, w której realizacja programów trwa w przyspieszonym tempie.
Na Fundusz Spójności Rada UE chce przeznaczyć 58,5 mld euro, co oznacza wzrost o 633,6 mln euro (2,23 proc.) w stosunku do br. Przyjęto założenie, że priorytetem dla państw członkowskich pozostaje wzmocnienie europejskiej gospodarki. Stąd zwiększenie o 2,7 proc. (do 24 mld euro) środków na programy wspierające konkurencyjność na rzecz wzrostu i zatrudnienia.
Największe wzmocnienie finansowe przewidziano dla takich programów jak europejskie systemy nawigacji satelitarnej EGNOS i Galileo (wzrost środków budżetowych o 75 proc.), czy energetyczny instrument „Łącząc Europę” (o 25 proc. więcej niż w tym roku).
Na program „Horyzont 2020” Rada chce przeznaczyć 12,8 mld euro, czyli o 3,7 proc. więcej niż w 2019 roku, a na Erasmus Plus - 2,8 mld euro (wzrost o 2,5 proc.). Rada poparła również wzmocnienie programu LIFE, który zapewnia finansowanie działań na rzecz środowiska i klimatu, przeznaczając na te cele 580 mln euro (wzrost o 3,8 proc.). Ogółem prawie 20 proc. wydatków budżetowych UE zostanie przeznaczonych na przeciwdziałanie zmianom klimatu, zgodnie z celem UE na okres 2014–2020.
W obszarze migracji przewidziano dodatkowe środki dla Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) - 101,4 mln euro, niezbędne w procesie tworzenie stałego korpusu 10 tys. funkcjonariuszy straży granicznej do 2027 roku. Aby wzmocnić ochronę ludności, zwiększono środki finansowe o 156,2 mln euro na mechanizm ochrony ludności, który pomaga państwom członkowskim radzić sobie z klęskami żywiołowymi, technologicznymi i spowodowanymi przez człowieka.
Rada przyjęła rygorystyczne podejście jeśli chodzi o wydatki administracyjne. Poziom zatrudnienia w administracji unijnej ma być w 2020 roku ustabilizowany, a wydatki pozapłacowe - zamrożone na poziomie 2019, z niewielkimi wyjątkami. I tak jednak administracja unijna będzie w przyszłym roku kosztować państwa członkowskie 10,3 mld euro.
Zadowolenie ze stanowiska Rady wyraziło polskie Ministerstwo Finansów. "Dzięki aktywnej postawie Polski, największego beneficjenta budżetu UE, udało się zapobiec zmniejszeniu środków w funduszach strukturalnych i Funduszu Spójności oraz programie rozwoju obszarów wiejskich, do czego dążyły państwa-płatnicy netto budżetu UE. Udało się także utrzymać środki zaproponowane przez Komisję na program na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu w Europie (Erasmus+) oraz instrument „Łącząc Europę”, który wspiera rozwój infrastruktury energetycznej" - podkreślono w komunikacie MF.
Ponadto resort zwrócił uwagę, że w trakcie prac udało się wypracować wzmocnioną deklarację o płatnościach. Wskazuje ona, że w przypadku braku wystarczających środków na płatności w budżecie, KE niezwłocznie zaprezentuje zmiany w budżecie UE w trakcie 2020 r. Dodatkowo przewiduje się szybką ścieżkę w przyjmowaniu przez Radę UE i Parlament Europejski budżetu korygującego, gdy zostanie on zaproponowany.
Stanowiska Rady UE będzie formalnie zaakceptowane na przełomie sierpnia i września. Następnie projekt budżetu będzie przedmiotem prac w Parlamencie Europejskim.
woj/