Mechanizm Ochrony Ludności wspiera państwa członkowskie w reagowaniu na sytuacje kryzysowe i klęski żywiołowe. Był aktywowany w przypadku trzęsień ziemi, pożarów, powodzi czy w celu zebrania niezbędnego sprzętu medycznego do walki z pandemią koronawirusa.
Aby uzupełnić luki, jakie uwidoczniła pandemia, Mechanizm Ochrony Ludności UE został usprawniony.
We wtorek 27 kwietnia br. Parlament Europejski przyjął stanowisko na temat usprawnionego Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności, z zadowoleniem przyjmując znaczne zwiększenie budżetu przyznanego mu na lata 2021-2027, zaproponowane przez Komisję Europejską.
W głosowaniu PE potwierdził porozumienie z Radą w sprawie zapewnienia 3,3 mld euro na Mechanizm Ochrony Ludności z wieloletniego budżetu na lata 2021-2027 i unijnego narzędzia służącego odbudowie. Aby szybciej wdrożyć pomoc, Komisja Europejska będzie mogła bezpośrednio pozyskiwać środki poprzez funkcjonującą w ramach mechanizmu rezerwę RescEU. Parlament zapewnił również wystarczające środki na zapobieganie, gotowość i reagowanie.
Mechanizm Ochrony Ludności UE to oparty na współpracy system wzajemnej pomocy. Od momentu utworzenia w 2001 r. był aktywowany ponad 420 razy w celu reagowania na klęski żywiołowe i katastrofy spowodowane przez człowieka w UE i poza nią, takie jak pożary lasów, powodzie, zanieczyszczenia morskie, trzęsienia ziemi, huragany, wypadki przemysłowe i sytuacje kryzysowe, w tym dotyczące zdrowia publicznego.
Mechanizm uruchomiono również w trakcie obecnej epidemi koronawirusa dla wsparcia państw członkowskich i ich systemów opieki zdrowotnej poprzez koordynację dostaw środków medycznych oraz materiałów ochronnych w Europie i na całym świecie. Mechanizm pomógł też w repatriacji ponad 90 tys. Europejczyków z całego świata.
Jeśli państwo członkowskie nie radzi sobie z katastrofą, może poprosić o pomoc za pośrednictwem mechanizmu. Komisja koordynuje reakcję i pokrywa co najmniej 75 proc. kosztów transportu i kosztów operacyjnych.
W 2019 r. UE opracowała nową europejską rezerwę dodatkowych zasobów na wypadek sytuacji kryzysowych - RescEU - do bezpośredniego wsparcia na wypadek sytuacji, gdy zasoby uruchomione przez państwa członkowskie nie są wystarczające.
W połowie marca 2020 r., w trakcie wybuchu pandemii, w ramach RescEU uwzględniono również gromadzenie zapasów medycznych, aby pomóc krajom borykającym się z niedoborem sprzętu. Przepisy popierane przez Parlament pozwalają UE pokryć do 100 proc. funduszy potrzebnych do rozmieszczenia zdolności RescEU, które mają być przyjęte przez jedno lub kilka państw członkowskich.
kic/