Raport, poświęcony wpływowi kryzysu covidowego na sytuację młodych obywateli Unii Europejskiej, Think Tank PE przygotował na zlecenie parlamentarnej Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych. We wstępie dokumentu wskazano, że młodzi stanowią jedną z grup najbardziej dotkniętych skutkami pandemii COVID-19 w obszarach zatrudnienia, edukacji i kondycji psychicznej. "Wielu z nich pracuje w sektorach, które bardzo ucierpiały w ostatnich miesiącach, takich jak handel detaliczny, hotelarstwo i turystyka. Ponadto częściej niż inne grupy pracują na umowach czasowych i doświadczają najniższego poziomu dobrostanu psychicznego, samotności, depresji i poczucia izolacji społecznej" – napisano.

Eksperci zwrócili uwagę, że w obecnym kryzysie zdrowotnym liczba osób bezrobotnych odzwierciedla tylko niewielką część utraconych miejsc pracy, bowiem w minionym roku utrata zatrudnienia przełożyła się przede wszystkim na "wzrost bezczynności, a nie bezrobocia". "Młodych ludzi dotknął szczególnie spadek liczby godzin pracy. W związku z tym dane dotyczące bezrobocia odzwierciedlają tylko niewielki odsetek miejsc pracy faktycznie utraconych wskutek kryzysu COVID-19. Wskaźniki zatrudnienia i bezrobocia młodych kształtowały się falowo, odzwierciedlając okresy lockdownów i kwarantann. W pierwszym kwartale br. wskaźnik zatrudnienia młodych w UE był nadal niższy, a stopa bezrobocia wyższa niż przed wybuchem kryzysu" – zaznaczyli. 

W raporcie podano, że w tej grupie odnotowano "mniejszy wzrost bezrobocia w porównaniu z początkowym okresem kryzysu finansowego z lat 2008/2009". "Zmiany zaobserwowane od momentu wybuchu pandemii to: wzrost w 2020 r. udziału nieaktywnych zawodowo młodych w grupie NEET (osoby młode znajdujące się poza sferą zatrudnienia i edukacji, tzn. te, które nie uczą się, nie pracują i nie przygotowują do pracy - PAP) we wszystkich państwach członkowskich; wzrost wskaźników NEET na wszystkich poziomach edukacji oraz ponadprzeciętny wzrost liczby NEET-sów w Austrii, Niemczech, Luksemburgu i Szwecji, co może być związane nie tylko z pandemią, ale też z napływem uchodźców i wzrostem liczby młodzieży" – czytamy.

Według autorów analizy, wpływ pandemii na edukację młodych różni się w zależności od poziomu wykształcenia i pochodzenia uczniów. "Patrząc na pozytywy, pandemia stworzyła przestrzeń do innowacji i rozwoju nauki zapewniającej praktyczne umiejętności. Kryzys COVID-19 nie odwrócił również – przynajmniej w krótkim okresie – spadku odsetka osób przedwcześnie kończących naukę. Utrata zatrudnienia i zmniejszenie liczby godzin pracy doprowadziły do znacznego spadku dochodów młodych pracowników. Wskaźniki takie jak zagrożenie ubóstwem nie dają jeszcze pełnego obrazu tego, czy w dłuższej perspektywie kryzys będzie mieć negatywny wpływ na sytuację społeczną młodych. Istnieją jednak obawy, że szczególnie osoby ze środowisk zmarginalizowanych ucierpią z powodu bezrobocia, słabego wykształcenia i kiepskiego stanu kondycji psychicznej" – przyznali.

Think Tank PE przypomniał, że w porównaniu z 2013 r. na początku 2020 r. liczba młodych osób niepracujących, niekształcących się i nieprzygotowujących do pracy spadła o ok. 1,7 mln. "Program +Gwarancje dla młodzieży+, ustanowiony 2013 r., pomógł ponad 24 mln młodych ludzi w UE. Jednak kryzys COVID-19 pogorszył perspektywy zatrudnienia młodych ludzi. Głównym celem rządów krajowych i instytucji unijnych jest zapewnienie, by szkody wynikające z tej recesji nie stały się długotrwałe. Dlatego większość państw członkowskich już na wczesnym etapie zapewniła młodzieży środki wsparcia łagodzące negatywny wpływ pandemii na zatrudnienie" – zaznaczono w analizie.

Dodano, że "choć długotrwały wpływ na sytuację społeczną i samopoczucie psychiczne młodych jest wziąć obarczony niepewnością, istnieją powody, by sądzić, że negatywne konsekwencje kryzysu COVID-19 na zatrudnienie młodych mogą być mniej dotkliwe niż miało to miejsce wskutek światowego kryzysu finansowego". "Różnorodne inicjatywy i programy unijne już teraz są odpowiedzią na wiele stojących przed nami wyzwań, zaś finansowanie zatrudnienia młodzieży stało się kluczowym priorytetem w budżetach UE. Niemniej jednak opracowywanie ram jakościowych, monitorowanie planów wdrażania i raportowanie wyników na szczeblu unijnym powinno zostać wzmocnione" – podsumowano. (PAP)

dap/