Jak przypomniano w raporcie opublikowanym na stronie Think Tanku PE, dostęp do bezpiecznej wody pitnej jest prawem człowieka niezbędnym dla zdrowego, godnego i produktywnego życia. „Jednak znaczna część światowej populacji nie jest w stanie korzystać z tego prawa. Blisko 2,2 mld osób na świecie, czyli prawie jedna trzecia światowej populacji, nie ma dostępu do bezpiecznej wody pitnej, a 4,2 mld - do bezpiecznie zarządzanych usług sanitarnych. Zarządzając czynnikami wywołującymi presję na zasoby wodne, państwa mają międzynarodowe zobowiązania do współpracy i podejmowania działań, których celem jest pełna realizacja prawa do wody i urządzeń sanitarnych. Społeczność międzynarodowa poparła program Cele Zrównoważonego Rozwoju, którego 6. punkt dotyczy wody pitnej i warunków sanitarnych” – napisano.

Dodano, że rolę pomocniczą w osiągnięciu Celów Zrównoważonego Rozwoju odgrywają również przedsiębiorstwa odpowiedzialne społecznie, tzn. takie, które zapewniają poszanowanie praw człowieka. „Prawo do wody pitnej uprawnia każdego - bez dyskryminacji - do dostępu do bezpiecznej, dostępnej i niedrogiej wody służącej do użytku osobistego i domowego.  Prawa człowieka do wody i urządzeń sanitarnych zostały uznane w 2010 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ i Radę Praw Człowieka. W 2019 r. Rada UE wzmocniła swoje zobowiązanie do przestrzegania praw człowieka do wody i urządzeń sanitarnych poprzez wytyczne dotyczące praw człowieka w zakresie bezpiecznej wody pitnej i urządzeń sanitarnych” – czytamy.

Autorzy raportu wskazali, w jaki sposób Unia Europejska i Parlament Europejski mogą skuteczniej wspierać kraje pozaunijne w realizacji prawa człowieka do wody pitnej. „Biorąc pod uwagę skalę, regiony geograficzne i poziomy rozwoju, rolnictwo wielkoskalowe i przemysł mają znaczący, ale bardzo zróżnicowany wpływ na dostępność wody w krajach pozaunijnych. Nie ma jednego, uniwersalnego rozwiązania, które doprowadziłoby do zwiększenia dostępności wody w tych sektorach. Wspieranie realizacji prawa człowieka do wody pitnej w tych państwach nie może być zredukowane do uniwersalnych, technicznych podejść, które ignorują złożone instytucje prawne  i ekonomię polityczną wody” – zaznaczyli.

Zdaniem ekspertów „dla KE, PE i unijnych delegatur wytyczne UE ws. praw człowieka w zakresie bezpiecznej wody pitnej i usług sanitarnych są dobrym początkiem rozważań nt. powiązanych ze sobą praw i ułatwienia dialogu z rządami, przedsiębiorstwami, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i praw człowieka spoza UE”. „Konkluzje Rady ws. dyplomacji wodnej przyjęte w 2018 r. są oczywistym narzędziem promowania dyskusji nt. prawa człowieka do wody pitnej” – stwierdzili.

W opinii Think Tanku PE należy wykorzystać politykę rozwojową UE, aby stopniowo realizować prawo człowieka do wody pitnej. „Mechanizmy takie jak Europejski Fundusz na rzecz Zrównoważonego Rozwoju przyspieszają inwestycje, często koncentrując się na projektach rolniczych i energetycznych, które mają wpływ na powiązanie wody z żywnością i energią. Istotne jest, aby UE zapewniała, że na poziomie projektu stosowane jest podejście oparte na prawach człowieka. Przyjęcie takiego podejścia i wykorzystanie jego możliwości pomoże w większym stopniu uwzględniać prawo człowieka do wody pitnej, a także obowiązki państwa i przedsiębiorstw w tym zakresie” – wyjaśniono.

Istotne jest także – czytamy – wspieranie i wykorzystywanie regionalnych mechanizmów dotyczących praw człowieka i wody. „Międzynarodowe ramy i przepisy prawne muszą zostać przełożone na kontekst krajowy, regionalny i lokalny (...). Jednocześnie istnieje kilka regionalnych mechanizmów, które mogą pomóc w realizacji prawa człowieka do wody pitnej, takie jak Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka, Afrykańska Komisja Praw Człowieka i Ludów, Afrykański Trybunał Praw Człowieka i Ludów, a także Rada Europy” - podsumowano. (PAP)

dap/