Od debaty na temat długoterminowego rozwiązania finansowych potrzeb Ukrainy rozpocznie w poniedziałek po południu 4-dniową sesję plenarną Parlament Europejski. W porządku obrad także ocena sankcji nałożonych na Rosję, rewizja budżetu UE na 2024 rok, podsumowanie wdrażania aktu o usługach cyfrowych, projekt cyfryzacji wiz Schengen.
50 mld euro na potrzeby odbudowy Ukrainy
Unijne wsparcie odbudowy, rekonstrukcji i modernizacji Ukrainy w latach 2024-2027 ma zapewnić instrument finansowy o wartości 50 miliardów euro. Europosłowie chcą, by na cele odbudowy Ukrainy wykorzystać majątek Federacji Rosyjskiej lub innych podmiotów oraz osób bezpośrednio związanych z rosyjską agresją. W projekcie rezolucji znalazły się przepisy dotyczące zwalczania nadużyć finansowych, korupcji, konfliktu interesów i nieprawidłowości w wykorzystaniu funduszy UE na Ukrainie.
Ten ukraiński pakiet finansowy jest częścią przeprowadzanej obecnie rewizji długoterminowego budżetu UE. Europosłowie nalegają, aby instrument, wraz z całą rewizją budżetu, został uzgodniony jak najszybciej, ponieważ obecnie nie ma przepisów dotyczących pomocy dla Ukrainy od 2024 roku. Pakiet powinien zostać włączony również do przyszłorocznego budżetu rocznego, który będzie negocjowany w listopadzie tego roku.
Więcej pieniędzy na 2024 rok
Z kwestią wysokości budżetu UE na 2024 rok wiąże się wtorkowa debata nt. radzenia sobie ze skutkami wojny na Ukrainie oraz do wspierania małych i średnich przedsiębiorstw, młodych ludzi i badań. W projekcie stanowiska, które zostanie poddane pod głosowanie w środę, europosłowie z Komisji Budżetowej przywrócili środki usunięte na wniosek KE przez Radę UE i dostosowali zapisy do wniosków PE wynikających z proponowanej śródokresowej rewizji długoterminowego budżetu UE.
Ponadto europosłowie domagają się znacznego wzmocnienia finansowego dla programów Horyzont Europa obejmujących badania naukowe, Erasmusa Plus, działań w dziedzinie klimatu, infrastruktury transportowej i pomocy humanitarnej.
11 pakietów sankcji na Rosję; niektóre dziurawe
Czy sankcje UE wobec Rosji są skuteczne i jak zapobiegać ich obchodzeniu przez Moskwę - o tym posłowie do PE będą dyskutować z przedstawicielami Komisji Europejskiej i Rady UE.
Po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku Unia Europejska szybko przyjęła bezprecedensowo surowe sankcje wobec Moskwy. Od tego czasu wprowadzono łącznie 11 pakietów sankcji wymierzonych w kluczowe sektory rosyjskiej gospodarki i elity polityczne. Moskwa znalazła jednak sposoby na ominięcie tych środków, w tym poprzez luki w ograniczeniach handlowych i przy pomocy pośredników z krajów trzecich.
Po wtorkowej debacie plenarnej europosłowie omawiać będą te kwestie w komisjach, a nad rezolucją zagłosują podczas listopadowej sesji.
50 dni obowiązywania aktu o usługach cyfrowych
Z ostatnimi doniesieniami, że komisarz UE ds. przemysłu Thierry Breton wszczął dochodzenie w sprawie platformy X dotyczące dezinformacji po ataku Hamasu na Izrael, wiąże się środowa debata plenarna o tym, jak Unia ma reagować na wzrost liczby brutalnych, terrorystycznych i fałszywych treści krążących w mediach społecznościowych.
Parlament chce podsumować wdrażanie aktu o usługach cyfrowych obowiązującego od 25 sierpnia. Platformy X (dawniej Twitter), Facebook, Tiktok i Instagram, podobnie jak 15 innych mediów społecznościowych są zobowiązane do podjęcia konkretnych działań w celu oceny i ograniczenia ryzyka systemowego związanego z rozprzestrzenianiem się dezinformacji lub szkodliwych treści podczas dostarczania ich usług. Muszą działać szybko, aby usunąć nielegalne treści.
W następstwie ataków terrorystycznych Hamasu na Izrael komisarz Breton wezwał szefa X Elona Muska do podjęcia "proporcjonalnych i skutecznych środków łagodzących zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego i dyskursu obywatelskiego wynikające z dezinformacji" oraz do "pozostawania w kontakcie z odpowiednimi organami ścigania i Europolem". W piątek natomiast wszczął formalne dochodzenie wobec platformy X. Z szefowi Mety Markowi Zuckerbergowi komisarz dał 24 godziny na wyszczególnienie środków, jakie platforma podejmuje w celu zwalczania nielegalnych i fałszywych treści związanych z atakami terrorystycznymi Hamasu. Meta musi również zająć się deepfake'ami mającymi na celu wpływanie na wyniki głosowania w kontekście wyborów w państwach członkowskich UE i wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2024 roku.
Firmy, które nie przestrzegają zasad DSA, mogą zostać ukarane grzywną w wysokości do 6 proc. ich globalnego obrotu, a w ostateczności ich usługi mogą zostać zawieszone w UE.
Do obszaru Schengen z wiza cyfrową
Unijne instytucje od kilku miesięcy pracują nad nową ustawą o cyfryzacji wiz Schengen, która sprawi, że będą one lepiej zabezpieczone i łatwiej dostępne. W czerwcu PE porozumiał się w tej sprawie z Radą UE, a na obecnej sesji plenarnej ma zatwierdzić cyfrową procedurę dla strefy swobodnego przemieszczania się Schengen.
Nowe przepisy obniżą koszty wniosków wizowych i usprawnią procedurę. Wszystkie wnioski będą przetwarzane przez jedną platformę internetową, która poinformuje wnioskodawców, który kraj - w przypadku podróży obejmujących wiele państw unijnych - otrzyma ich wniosek. Nowe wizy będą podpisane kryptograficznie, co sprawi, że będą trudniejsze do podrobienia niż obecne, podatne na fałszerstwa naklejki.
Kosztowne susze
W porządku obrad obecnej sesji plenarnej jest też debata o zapewnieniu każdemu Europejczykowi dostępu do wody. Według Komisji Europejskiej w 2019 roku 29 proc. terytorium UE oraz 38 proc. jej obywateli było dotkniętych niedoborem wody. Szacuje się, że roczny koszt suszy w UE wynosi od 2 do 9 mld euro. Z kolei tegoroczne susze i powodzie w kilku regionach Europy pokazały, że Unia stoi przed coraz większymi wyzwaniami związanymi z wodą, które wymagają skoordynowanych działań, biorąc pod uwagę poważne konsekwencje dla europejskiego rolnictwa, energetyki i gospodarki wodnej.
Na ostatniej sesji plenarnej Parlament, dokonując przeglądu Ramowej Dyrektywy Wodnej UE, wezwał w swoim stanowisku do lepszego ponownego wykorzystania i oczyszczania ścieków komunalnych. Przed trzema laty z kolei europosłowie przyjęli rozporządzenie w sprawie ponownego wykorzystania wody.
woj/