Propozycje zmian traktatów unijnych są radykalne i niezgodnie z polską konstytucją - ocenili minister ds. UE Szymon Szynkowski vel Sęk oraz poseł PiS Krzysztof Szczucki. Sejm nie może być w tej sprawie sejmem niemym - zaznaczył wiceszef MSZ Paweł Jabłoński.
Do Sejmu wpłynął projekt uchwały, zgłoszony przez klub PiS, dotyczący "zatrzymania niebezpiecznych dla Rzeczypospolitej Polskiej zmian Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej".
Podczas konferencji prasowej w Sejmie wiceszef MSZ Paweł Jabłoński zwrócił uwagę na tempo prac w Parlamencie Europejskim nad tymi zmianami. "To się bardzo szybko w tej chwili dzieje. Dlatego uznaliśmy - jako Prawo i Sprawiedliwość - że polski Sejm również musi się w tej sprawie wypowiedzieć. Sejm Rzeczpospolitej Polskiej nie może być w tej sprawie sejmem niemym. Mamy nie tylko prawo, ale i obowiązek reprezentować naszych obywateli, którzy są bardzo zaniepokojeni tymi propozycjami" – podkreślił.
Przypomniał, że "wczoraj zaproponowaliśmy, aby konwent seniorów ten projekt rozpoznał i aby został on łączony do porządku obrad tego posiedzenia". "Słuchałem przed chwilą wypowiedzi pana marszałka (Szymona Hołowni), który mówił, że ta uchwała jest niezwykle poważna. Cieszę się, że tak ją ocenia. Zgadzamy się z tym, ta sprawa jest niezwykle poważna i będzie wymagała debaty, zajęcia stanowiska przez polski Sejm. Natomiast pan marszałek też wprowadził państwa w błąd, mówiąc, że to jest jakaś niezwykle duża, bardzo obszerna uchwała, że wymaga długich i drobiazgowych analiz. Ta uchwała jest w ważnych sprawach, ale ona jest krótka, ma dosłownie dwie strony. Naprawdę nie potrzeba bardzo dużo czasu, aby ją przenalizować" – wskazał Jabłoński. "Jeżeli słyszymy, że nie ma być zamrażarki sejmowej, to mamy nadzieję, że to również będzie dotyczyło takich spraw, zwłaszcza że są to sprawy o strategicznym znaczeniu dla naszego państwa" - dodał.
Z kolei minister ds. europejskich Szymon Szynkowski vel Sęk poinformował, że dziś na rządzie będzie "prezentował projekt uchwały Rady Ministrów w tej sprawie". "Projekt uchwały będzie wyrażał zdecydowany sprzeciw wobec proponowanych zmian, podkreślając ich charakter - z jednej strony zagrażający suwerenności kraju, z drugiej strony ich niekonstytucyjność" – wyjaśnił. Wskazał, że w projekcie znajdzie się także "wezwanie do wszystkich polskich reprezentantów w Parlamencie Europejskim, aby tym zmianom się sprzeciwić".
"W tym projekcie uchwały jest jasno podkreślone, że popieramy polską obecność w Unii Europejskiej, że Polska chce być silnym i lojalnym partnerem w Unii Europejskiej. Ale też chcemy, żeby w Unii przestrzegane były zasady – partnerskich relacji miedzy państwami, wzajemne zaufanie oraz wzajemne poszanowanie suwerenności państw" – powiedział Szynkowski vel Sęk.
Poseł PiS Krzysztof Szczucki zwrócił uwagę, że "sam Parlament Europejski wskazuje, że te zmiany mają charakter zasadniczy, radykalny i znacznie mają zmienić ustrój Unii Europejskiej". "Trzeba powiedzieć, że przyjęcie takich zmian, czemu stanowczo się sprzeciwami, wymagałoby zmiany Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. One są z Konstytucją niezgodne" - podkreślił.
"Sejm RP zdecydowanie sprzeciwia się propozycjom zmian systemu instytucjonalnego Unii Europejskiej przedstawionym w sprawozdaniu Komisji Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego z 25 października 2023 r. w sprawie zmian traktatów" - czytamy w projekcie uchwały autorstwa PiS. Jak podkreślono, jednocześnie Sejm ma wyrazić "poparcie dla obecności Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, będącej sojuszem współpracujących ze sobą, równych, wolnych i suwerennych państw".
Jak czytamy w projekcie, "propozycje zawarte w sprawozdaniu (komisji PE - PAP)prowadzą do pozbawienia Rzeczypospolitej Polskiej możliwości samodzielnego podejmowania istotnych decyzji w zakresie polityki zagranicznej, obronności, ochrony granic, bezpieczeństwa (w tym bezpieczeństwa energetycznego), spraw wewnętrznych, wymiaru sprawiedliwości, polityki społecznej, polityki monetarnej, polityki podatkowej i w innych obszarach istotnych z punktu widzenia interesów państwa". "Sejm RP stwierdza, że przyjęcie tych propozycji naruszałoby Konstytucję RP, w szczególności zaś byłoby niezgodne z zasadą zwierzchniej władzy Narodu, wyrażoną w art. 4 Konstytucji RP" - napisano w projekcie.
Projekt ponadto zobowiązuje "Radę Ministrów do zdecydowanego przeciwstawienia się próbom zmiany Traktatu o UE i Traktatu o Funkcjonowaniu UE w kierunku odbierania kompetencji państwom członkowskim, w szczególności poprzez ograniczanie stosowania zasady jednomyślności w Radzie i Radzie Europejskiej oraz zmniejszanie wpływu państw członkowskich na procesy decyzyjne w Unii Europejskiej". "Sejm RP zobowiązuje Radę ministrów, aby przedstawiciele RP w Radzie i Radzie Europejskiej każdorazowo głosowali przeciwko tego rodzaju zmianom" - dodano.
W projekcie zwrócono się również do europarlamentarzystów: "Sejm RP wzywa wszystkich Posłów do Parlamentu Europejskiego, aby - realizując swoje konstytucyjne zobowiązania wobec Rzeczypospolitej Polskiej i Narodu - zagłosowali przeciw przyjęciu sprawozdania Komisji Spraw Konstytucyjnych PE z 25 października 2023 r. w sprawie zmian traktatów" - czytamy.
"Sejm RP zdecydowanie odrzuca nieuczciwe, niezgodne z prawdą próby uzasadniania proponowanych zmian rzekomą koniecznością usprawnienia mechanizmów decyzyjnych w Unii Europejskiej, czy też prób przedstawiania tych zmian jako warunku dalszego rozszerzenia Unii" - czytamy w projekcie. Jak podkreślono, "jakiekolwiek zmiany systemu instytucjonalnego UE skutkujące przekazaniem instytucjom unijnym kompetencji władzy państwowej wymagają ratyfikacji, na którą Sejm i Senat muszą wyrazić zgodę większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów i senatorów".
Komisja Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego przyjęła w środowym głosowaniu sprawozdanie zalecające zmianę unijnych traktatów. Treść dokumentu została uzgodniona przez przedstawicieli pięciu frakcji - Europejskiej Partii Ludowej (EPL), socjaldemokratów (S&D), liberałów (Renew), Zielonych i Lewicy. Zawiera on propozycję 267 zmian w obu Traktatach - o Unii Europejskiej oraz o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej - i liczy 110 stron.
Główne proponowane zmiany to eliminacja zasady jednomyślności w głosowaniach w Radzie UE w 65 obszarach i transfer kompetencji z poziomu państw członkowskich na poziom UE, m.in. poprzez utworzenie dwóch nowych kompetencji wyłącznych UE - w zakresie ochrony środowiska oraz bioróżnorodności (art.3 TFUE) - oraz znaczne rozszerzenie kompetencji współdzielonych (art.4), które obejmowałyby osiem nowych obszarów: politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, ochronę granic, leśnictwo, zdrowie publiczne, obronę cywilną, przemysł i edukację. (PAP)
Autorka: Anna Kruszyńska
akr/ mml/ itm/