2 mld 327 mln 766 tys. 926 euro - taką dokładnie kwotę unijne instytucje zaaprobowały w latach 2016-2022 na budowę nowych oraz modernizację istniejących ścieżek rowerowych, parkingów dla jednośladów, kładek i tuneli dla pieszych. Beneficjenci rozliczyli do końca minionego roku wydatki na te cele w wysokości ponad 1 mld 507 mln euro.
Z punktu widzenia finansowego to jeden ze skromniejszych elementów polityki spójności, jednak nierozerwalnie wiążący się z inwestycjami w węzły intermodalnego transportu publicznego w miastach i inicjatywami z zakresu ekoturystyki, które czynią obszary wiejskie bardziej atrakcyjne i bezpieczniejsze, często łącząc regiony przygraniczne.
W kończącej się perspektywie finansowej o unijne wparcie w tym zakresie wystąpiło 21 państw UE; najwięcej inwestycji zaplanowała i zrealizowała Polska - to ponad 458 mln euro po stronie planu i 315 mln rozliczonych euro, które trafiły do beneficjentów. W drugiej na tej liście Portugalii zwrócone koszty kwalifikowane inwestycji w ścieżki rowerowe są niemal dwukrotnie niższe (171 mln euro).
Najświeższe dane KE, obejmujące także lata 2021-2022, obrazują, jak w unijnych państwach rosło zainteresowanie wsparciem dla tego typu ekologicznych inwestycji; w 2016 roku zrealizowano je za niespełna 10 mln euro, rok później - za 55 mln euro, by w 2021 roku przekroczyć 1 mld euro i osiągnąć 1,5 mld euro na koniec minionego roku.
KE publikuje też przykłady najbardziej trafionych inwestycji. Wśród nich jest budowa nowoczesnego węzła komunikacyjnego w Kościerzynie, który zapewni integrację transportu kolejowego, ruchu samochodowego oraz pieszego i rowerowego. Łączna wartość tego projektu wynosi ok. 7,6 mln euro, a wkład unijnego Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wyniósł blisko 5,5 mln euro.
W Irlandii, na rzece Lee w Cork, dzięki unijnym funduszom powstał most Mary Elmes, łączący nabrzeża St. Patrick's i Merchants, zapewniając pieszym i rowerzystom łatwiejszy dostęp do dzielnicy wiktoriańskiej, dworca kolejowego Kent i jego okolic. Codziennie korzysta z niego około 11 tys. osób, w mieście zmniejszyły się korki zmniejszając korki, poprawiła się jakość powietrza
Inny przykład wskazywany przez KE trasa rowerowa w rejonie Pirenejów Atlantyckich. W ramach projektu Circuldouce utworzono tam trasę rowerową z Bayonne we Francji do Pampeluny w Hiszpanii. W efekcie 70 km dróg publicznych jest obecnie dostępnych wyłącznie dla ruchu niezmotoryzowanego.
Ścieżki rowerowe, parkingi dla jednośladów, chodniki to inwestycje będące częścią unijnego programu rozwoju zrównoważonej mobilności multimodalnej, jako jednego z kluczowych wyzwań stojących przed europejskimi miastami i funkcjonalnymi obszarami miejskimi zarówno w zakresie łagodzenia wpływu transportu na klimat, jak i przyczyniania się do poprawy jakości życia.
Zrównoważona mobilność obejmuje kilka wymiarów. To m.in. energooszczędne, dostępne dla wszystkich i przystępne cenowo systemy transportu publicznego, przyjazne środowisko dla tzw. miękkich środków transportu, łatwy dojazd do wszystkich dzielnic rowerem, czy komunikacją miejską, węzły transportowe zintegrowane z działaniami społecznymi, kulturalnymi i gospodarczymi.
Na te cele w perspektywie finansowej 2014-2020 UE przeznaczyła 17,9 mld euro. Dodatkowe środki, które doszły w dwóch ostatnich latach, zwiększyły tę kwotę do 19,5 mld euro. Beneficjenci rozliczyli do końca ub.r. ponad 12,7 mld euro. I w tym przypadku na czele listy unijnych państw jest Polska - 896 zaplanowanych i zaaprobowanych przez KE inwestycji, o łącznej wartości ponad 5,5 mld euro.
woj/