Eurodeputowani potwierdzili w środę swoje wcześniejsze stanowisko w sprawie projektów aktów prawnych mających na celu aktualizację kryteriów i metodologii wyboru projektów energetycznych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI). Należą do nich takie projekty, jak linie przesyłowe wysokiego napięcia, rurociągi, magazyny energii czy inteligentne sieci, które skorzystałyby z przyspieszonych procedur administracyjnych i kwalifikowałyby się do otrzymywania funduszy unijnych.

Ponieważ w dniu 28 września nie było wniosku o głosowanie nad sprawozdaniem Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE), mandat ten został formalnie przyjęty jako stanowisko negocjacyjne Parlamentu Europejskiego. Posłowie do PE podejmą teraz rozmowy z Radą w celu ustalenia ostatecznego kształtu ustawy. Ministrowie energetyki państw członkowskich uzgodnili swoje stanowisko 11 czerwca 2021 r.

Zgodnie z wytycznymi zaproponowanymi przez komisję ITRE wybierane projekty będą musiały przyczyniać się do transformacji energetycznej, tj. odchodzenia od paliw kopalnych oraz integracji nowych wolumenów energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych bądź niskoemisyjnych, co ma na celu ukierunkowanie rozwoju transgranicznej infrastruktury energetycznej na zrównoważony rozwój, zgodnie z celami Zielonego Ładu UE. 

"Należy jednak pamiętać, że priorytety unii energetycznej pozostają aktualne i nadal powinny znaleźć odzwierciedlenie w zasadach regulujących wsparcie dla ważnych projektów infrastruktury energetycznej. Poza ogólnymi kryteriami zrównoważonego rozwoju, projekty będą nadal oceniane pod kątem ich wkładu w bezpieczeństwo energetyczne, integrację rynku i przystępność cenową dla użytkowników końcowych” – wyjaśniał pod koniec września autor sprawozdania w tym zakresie, polski europoseł prof. Zdzisław Krasnodębski (EKR).

Sprawozdanie otwiera też możliwości dla nowych kategorii projektów, takich jak infrastruktura wodorowa, w tym elektrolizery, transgraniczne sieci do przesyłu  wychwyconego dwutlenku węgla, a nawet wysokoefektywne systemy ciepłownicze i chłodnicze. 

Zgodnie z wytycznymi, kwalifikujące się projekty powinny również stymulować integrację rynku i zwiększać bezpieczeństwo dostaw w Unii oraz elastyczność systemów energetycznych. Przyjęty dokument umożliwia realizację projektów mających na celu dostosowanie istniejącej infrastruktury gazu ziemnego do transportu lub magazynowania wodoru.

Jednocześnie projekty transgraniczne oparte wyłącznie o gaz ziemny nie będą się już mogły ubiegać się o finansowanie. "Udało się jednakże przyjąć poprawkę kompromisową przewidującą tymczasowe odstępstwo umożliwiające utrzymanie statusu PCI, pod ściśle określonymi warunkami, projektom dotyczącym gazu ziemnego z czwartej lub piątej listy PCI (ustanowionej na mocy obecnego rozporządzenia TEN-E), które umożliwi im dalsze korzystanie z szybkiej procedury administracyjnej i otrzymywania wymaganych prawem pozwoleń" – tłumaczył Krasnodębski.

Ponadto w dokumencie znalazł się zapis mówiący, że proponowane rozporządzenie nie powinno wpływać na prawo kraju do decydowania o sposobie wykorzystania zasobów energetycznych i definiowania własnego miksu energetycznego. "Z kolei możliwość finansowania wybranych projektów z listy PCI powinien zapewnić, aby użytkownicy końcowi nie byli nieproporcjonalnie obciążeni kosztami realizacji inwestycji, zwłaszcza jeśli mogłoby to prowadzić do ubóstwa energetycznego" – dodał europoseł PiS.

mp/