Kwestii rozszerzenia UE m.in. o państwa bałkańskie poświęcony jest IX szczyt przewodniczących parlamentów państw Europy Południowo-Wschodniej, który w poniedziałek odbywa się w Budapeszcie. W rozmowach bierze udział marszałek Sejmu Elżbieta Witek.
Gospodarzem konferencji jest przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Węgier Laszlo Koever. W rozmowach w Budapeszcie uczestniczą m.in. wiceprzewodnicząca Zgromadzenia Narodowego Albanii Vasilika Hysi, przewodniczący parlamentu Czarnogóry Ivan Brajović, przewodniczący Zgromadzenia Republiki Macedonii Północnej Talat Xhaferi i przewodnicząca Zgromadzenia Narodowego Serbii Maja Gojković.
Koever, otwierając szczyt, powiedział, że „Węgry od dawna konsekwentnie wspierają euroatlantyckie wysiłki i aspiracje krajów regionu”.
„Leży to w interesie narodowym Węgier, by region Bałkanów realizował swoje aspiracje euroatlantyckie, niezależnie od wszelkich kryzysów w UE uważamy, że nie powinno to wpływać na proces integracji europejskiej, nie powinniśmy pozostawiać białych plam na mapie Europy” – powiedział Koever.
Jak mówił, UE nie ma w tej chwili alternatywy politycznej dla rozszerzenia Wspólnoty, a Węgry są zainteresowane tym, by UE składała się z silnych, zdolnych do współpracy krajów członkowskich. Podkreślał, że Zgromadzenie Narodowe Węgier jest adwokatem integracji europejskiej.
Podczas szczytu głos zabierze też premier Węgier Viktor Orban, a także przewodniczący parlamentów państw Grupy Wyszehradzkiej. Gośćmi specjalnymi, oprócz marszałek Sejmu Elżbiety Witek, będą przewodniczący Senatu Republiki Czeskiej Jaroslav Kubera i przewodniczący jednoizbowego parlamentu Słowacji, Rady Narodowej, Andrej Danko.
Witek powiedziała w niedzielę dziennikarzom, po przybyciu na Węgry, że źle się stało, iż Rada Europejska nie podjęła się rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych z krajami bałkańskimi, w szczególności z Albanią i Macedonią Północną.
Marszałek Sejmu była pytana, jakie zapisy znajdą się w oświadczeniu budapeszteńskim, które ma być przyjęte w poniedziałek na szczycie. „Liczymy na to, że jak najszybciej rozpoczną się negocjacje z Albanią i Macedonią Północną. Natomiast te negocjacje, które są w trakcie, będą przyśpieszone, dlatego że UE budowana była właśnie na tym przesłaniu jedności, solidarności i współpracy” – wskazywała Witek.
Podczas szczytu UE, który odbył się w połowie października, przeważająca większość przywódców państw unijnych opowiedziała się za otwarciem rozmów akcesyjnych z Macedonią Północną i z Albanią. Sprzeciw Francji, wspieranej przez Holandię i Danię, uniemożliwił dokonanie tego kroku. Paryż został mocno skrytykowany za swoją postawę. Część liderów unijnych mówiła wręcz o historycznym błędzie.
Odmowa otwarcia rozmów rozszerzeniowych przez UE była dla rządzących w Skopje mocnym ciosem. Dzień po zakończeniu unijnego szczytu w Brukseli premier Macedonii Północnej Zoran Zaew zaapelował o rozpisanie przedterminowych wyborów parlamentarnych, wyrażając swoje "rozczarowanie i oburzenie" decyzją państw członkowskich UE, a liderzy głównych partii zgodzili się, że wyborcy pójdą do urn na wiosnę przyszłego roku.
Z Budapesztu Karol Kostrzewa (PAP)
kos/ kar/