Poszerzenie katalogu przestępstw, większe możliwości organów ścigania w walce z organizacjami przestępczymi oraz kary dla firm biorących udział w handlu ludźmi - negocjatorzy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej osiągnęli wstępne porozumienie dotyczące wdrożenia nowych przepisów umożliwiających skuteczniejsze zwalczanie handlu ludźmi.
Wstępne porozumienie w sprawie zmiany przepisów o zapobieganiu i zwalczaniu handlu ludźmi dotyczy rozszerzenie zakresu obowiązującej dyrektywy 2011/36/UE, która jest głównym instrumentem Unii Europejskiej służącym zwalczaniu handlu ludźmi i ochronie jego ofiar. Zgodnie z uzgodnieniami, nowe przepisy uwzględnią dodatkowe rodzaje przestępstw jak: przymusowe małżeństwa, nielegalną adopcję oraz wykorzystywanie macierzyństwa zastępczego. Proponowane rozwiązania mają też zagwarantować lepsze wsparcie dla ofiar.
„Usprawniliśmy profilaktykę, wzmocniliśmy dochodzenia i ściganie, a także koordynację i monitorowanie, a także uwzględniliśmy środki mające na celu lepszą ochronę, pomoc i wsparcie dla wszystkich ofiar. Dziś jesteśmy nieco bliżej położenia kresu tej formie barbarzyństwa” – powiedziała europosłanka Eugenia Rodríguez Palop z Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia.
W propozycji rozszerzenia dyrektywy wskazano też na konieczność wprowadzenia obowiązku koordynowania działań organów ds. zwalczania handlu ludźmi i organów ds. azylu, tak aby ofiary handlu ludźmi, które potrzebują również ochrony międzynarodowej, otrzymywały odpowiednie wsparcie i aby przestrzegano ich prawa do azylu. Osoby niepełnosprawne oraz dzieci będą miały prawo do pomocy wyznaczonego opiekuna.
Nowe przepisy uznają za niezgodne z prawem korzystanie z usług świadczonych przez ofiarę przestępstwa związanego z handlem ludźmi, w przypadku gdy użytkownik wie, że ofiara jest wykorzystywana. Dlatego m.in. zaproponowano wprowadzenie kar dla przedsiębiorstw skazanych za handel ludźmi, w tym wykluczenie ich z procedur przetargowych oraz ze zwrotu pomocy publicznej lub dotacji.
Prokuratorzy mogli zdecydować o odstąpieniu od ścigania ofiar przestępstw, do których popełnienia zostali zmuszeni, oraz aby otrzymywały one wsparcie niezależnie od tego, czy współpracują w dochodzeniach, czy nie. Natomiast sędziowie będą mogli uznać rozpowszechnianie zdjęć lub filmów o charakterze seksualnym za okoliczność obciążającą przy wydawaniu wyroków.
„Jestem zadowolona z tej umowy. Wzmacnia ona ochronę ofiar handlu ludźmi, ze szczególnym uwzględnieniem ofiar znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, w tym osób potrzebujących ochrony międzynarodowej, kobiet, dziewcząt i dzieci. Wymaga to od państw członkowskich zintensyfikowania reakcji na handel ludźmi, w tym upoważnienia krajowych koordynatorów ds. zwalczania handlu ludźmi” – powiedziała europosłanka Malin Björk z Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych.
Uzgodnione przepisy będą musiały zostać formalnie zatwierdzone przez Parlament i Radę. Wejdą w życie dwadzieścia dni po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE, a państwa członkowskie będą miały dwa lata na ich wdrożenie.
mr/