W imieniu laureatek nagrodę odebrali Saleh Nikbakht, naukowiec i prawnik reprezentujący rodzinę Żiny Mahsy Amini oraz Afsun Nadżafi i Mersede Szahinkar, irańskie obrończynie praw kobiet, które w 2023 roku musiały opuścić Iran.

Otwierając ceremonię wręczenia nagród, przewodnicząca Roberta Metsola powiedziała: „Tegoroczna nagroda im. Sacharowa za wolność myśli, przyznana Żinie Mahsy Amini i ruchowi „Kobieta, Życie, Wolność”, jest hołdem dla wszystkich odważnych i niepokornych kobiet, mężczyzn i młodych ludzi w Iranie, którzy pomimo rosnącej presji, kontynuują walkę o swoje prawa i dążą do zmian. Parlament Europejski słyszy was i wspiera. Nie jesteście samiʺ.

Żina Mahsa Amini, 22-letnia irańska Kurdyjka, została aresztowana przez policję w Teheranie 13 września 2022 roku za rzekome naruszenie surowych irańskich przepisów dotyczących zasłaniania twarzy przez kobiety. W areszcie znęcano się nad nią, a trzy dni później zmarła w szpitalu. Jej śmierć wywołała masowe protesty kobiet w całym kraju. Od chwili jej śmierci irańskie kobiety pod hasłem „Kobieta, Życie, Wolność” protestują przeciwko zasadom dotyczącym hidżabu i innym dyskryminującym przepisom.

Sacharowa za wolność myśli, 8 grudnia 2023 r. rodzice i brat Żiny Mahsy Amini zostali zatrzymani na lotnisku w Teheranie przez irańskie władze, a ich paszporty zostały skonfiskowane. Obecnie podlegają zakazowi podróżowania. W sobotę Roberta Metsola wezwała "irański reżim do cofnięcia swojej decyzji".

Rodzinę reprezentował w Strasburgu adwokat Saleh Nikbakht, który podczas ceremonii odczytał wiadomość od matki Żiny Mahsy Amini, Mozhgan Eftekhari: "Żal Żiny jest dla mnie wieczny, a ona jest nieśmiertelna dla ludzi na całym świecie. Głęboko wierzę, że jej imię, obok imienia Joanny d'Arc, pozostanie symbolem wolności. Z miejsca narodzin wiecznej Żiny, przekazuję wam nieskończoną wdzięczność, moją i mojej rodziny i mam nadzieję, że będziecie silni i dumni ze swojego wyboru. Miejmy nadzieję, że żaden głos nie będzie obawiał się ogłoszenia wolności".

aba/