W poniedziałek 20 listopada rozpoczyna się 4-dniowa sesja plenarna Parlamentu Europejskiego. W porządku obrad znajdą się m.in. propozycje zmian w traktatach UE oraz głosowania nad wprowadzeniem przepisów dających konsumentom prawo do naprawy sprzętów, zaostrzeniem norm emisji CO2 dla nowych samochodów ciężarowych i regulacjami zmierzającymi do ograniczenia ilości odpadów opakowaniowych.
Ograniczenie ilości odpadów opakowaniowych
W 2021 r. każdy mieszkaniec UE wytworzył średnio 189 kilogramów odpadów opakowaniowych. To o ponad 20 proc. więcej niż dziesięć lat wcześniej. Różne kraje produkują różne ilości odpadów - od zaledwie 74 kg na osobę w Chorwacji, po 246 kg na osobę w Irlandii. W 2021 r. UE wytworzyła łącznie 84,3 mln ton odpadów opakowaniowych - o 4,8 mln ton więcej niż rok wcześniej. Najwięcej stanowiły papier i tektura (40,3%), następnie tworzywa sztuczne (19%), szkło (18,5%), drewno (17,1%) i metal (4,9%).
W środę eurodeputowani zagłosują nad przyjęciem stanowiska komisji środowiska PE w sprawie zmiany przepisów dotyczących opakowań i zmierzających do ograniczenia ilości odpadów opakowaniowych. Stanowisko postuluje m.in.: wprowadzenie zakazu sprzedaży bardzo lekkich plastikowych toreb na zakupy; ustalenie szczegółowych celów dla ograniczenia ilości odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych; zachęcanie do ponownego użycia i ponownego napełniania poprzez ustalenie szczegółowych kryteriów dot. opakowań wielokrotnego użytku i zapewnienie konsumentom możliwości przyniesienia własnego pojemnika na żywność i napoje na wynos; zakazanie stosowania trwałych substancji zanieczyszczających (tzw. wiecznych chemikaliów) stosowanych w ognioodpornych lub wodoodpornych opakowaniach na żywność, które mogą mieć wpływ na nasze zdrowie.
Unijne przepisy dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych obejmują zarówno projektowanie opakowań, jak i gospodarowanie odpadami. Ich celem jest harmonizacja krajowych środków, zapobieganie wytwarzaniu odpadów oraz zwiększenie ponownego użycia, recyklingu i odzysku. Określają także minimalne wymagania dla opakowań na unijnym rynku. Obecne przepisy pochodzą z 1994 r. i zostały zmodyfikowane w 2018 roku.
Prezentacja wstępnych propozycji zmian w traktatach europejskich
We wtorek po południu pięciu eurodeputowanych z komisji ds. konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego przedstawi przed pełnym składem PE sprawozdanie zalecające zmianę unijnych traktatów. Główne proponowane zmiany to eliminacja zasady jednomyślności w głosowaniach w Radzie UE w 65 obszarach i transfer kompetencji z poziomu państw członkowskich na poziom UE m.in. poprzez utworzenie dwóch nowych kompetencji wyłącznych UE - w zakresie ochrony środowiska oraz bioróżnorodności (art.3 TFUE) oraz znaczne rozszerzenie kompetencji współdzielonych (art.4), które obejmowałyby osiem nowych obszarów: politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, ochronę granic, leśnictwo, zdrowie publiczne, obronę cywilną, przemysł i edukację.
W środę PE zagłosuje nad przyjęciem lub odrzuceniem sprawozdania..
Prawo do naprawy sprzętów
PE zagłosuje nad wprowadzeniem przepisów mających na celu sprawienie, by naprawianie urządzeń stało się systematyczne, opłacalne i atrakcyjne. Wśród proponowanych rozwiązań są m.in.: wprowadzenie premii za naprawę zepsutego urządzenia lub otrzymanie urządzenia zastępczego na czas naprawy; zobowiązanie producentów do zapewnienia bezpłatnego dostępu do informacji dotyczących napraw i konserwacji oraz zagwarantowania aktualizacji oprogramowania przez minimalny okres; zapewnienie, by urządzenia były trwalsze, łatwiejsze do naprawy i zawierające części, które można wyjmować i wymieniać; lepsze informowanie konsumentów na temat możliwości naprawy urządzeń; dłuższe okresy gwarancji.
Umowa o wolnym handlu pomiędzy UE a Nową Zelandią
Parlament Europejski zagłosuje nad ratyfikacją zawartej w lipcu 2023 r. pomiędzy UE i Nowa Zelandia umowy o wolnym handlu. Przewiduje ona m.in. zniesienie wszystkich ceł w relacjach handlowych pomiędzy UE a Nową Zelandią oraz uproszczenie wymogów i procedur zgodności w celu umożliwienia szybszego przepływu towarów.
Zaostrzenie norm emisji CO2 dla nowych samochodów ciężarowych
PE zagłosuje nad przyjęciem rozporządzenia zaostrzającego normy emisji CO₂ w przypadku nowych pojazdów ciężkich. Regulacja ma na celu redukcję emisji CO2 z pojazdów ciężkich w opłacalny sposób, wprowadzenie bardziej energooszczędnych pojazdów oraz zwiększone inwestycje w technologie zeroemisyjne. Przepisy te będą kluczowe dla osiągnięcia neutralności klimatycznej, biorąc pod uwagę, że sektor transportu drogowego, a zwłaszcza pojazdów ciężarowych, odpowiada za jedną piątą całkowitej emisji gazów cieplarnianych w UE.
Przyjęcie tzw. Nowego ładu na rzecz ochrony owadów zapylających
Około 80 proc. gatunków uprawnych i gatunków dzikich roślin kwitnących w Europie jest zależnych od zapylania przez owady. Szacuje się, że wartość zapylania w produkcję rolną w UE wynosi co najmniej 5 mld euro rocznie. Tymczasem liczebność populacji pszczół, motyli i bzygów dramatycznie spada – dotyczy to co trzeciego gatunku tych owadów. Co więcej, co dziesiąty gatunek pszczół i motyli i co trzeci gatunek bzygów jest zagrożony wyginięciem.
Aby przeciwdziałać tej tendencji, w zmienionej inicjatywie na rzecz owadów zapylających określono cele na 2030 r. i powiązane z nimi działania w ramach trzech priorytetów: poszerzanie wiedzy na temat spadku liczebności owadów zapylających, jego przyczyn i konsekwencji; poprawa ochrony owadów zapylających i przeciwdziałanie przyczynom spadku ich liczebności; mobilizacja społeczeństwa oraz propagowanie strategicznego planowania i współpracy na wszystkich szczeblach.
mam/