Planetarium Śląskie od 1955 roku jest jedną z głównych atrakcji formalnie znajdującego się w Chorzowie Parku Śląskiego. W 2018 roku rozpoczął się proces przebudowy i modernizacji, który zakończono cztery lata później.

    „Obiekt został wpisany do rejestru zabytków, a wszyscy dobrze wiemy, że jak już coś jest w rejestrze zabytków to kosztuje. Gdybyśmy się zdecydowali na nowy obiekt on byłby tańszy, ale no jednak ta historia zobowiązuję nas do tego, żeby zadbać o tą wspaniałą lekcję historii. Unikalny charakter tego miejsca spowodował, że taka decyzja została podjęta, żeby te prace rewitalizacyjne zrealizować. Teraz stworzyliśmy tam nie tylko planetarium, ale Śląski Park Nauki”– powiedział w rozmowie z Serwisem Samorządowym PAP Jakub Chełstowski, marszałek województwa śląskiego.

Przebudowa i modernizacja Planetarium Śląskiego kosztowały ok. 160 mln zł i zostały sfinansowane ze środków własnych Województwa Śląskiego oraz ponad 100 mln zł dofinansowania ze śląskiego Regionalnego Programu Operacyjnego.

    „Ponieważ od początku planetarium zajmowało się trzema dziedzinami wiedzy – astronomią, sejsmologią i meteorologią, postanowiliśmy, że Śląski park nauki będzie dotyczył tych dziedzin. Budynek został poszerzony, zwiększono powierzchnię o prawie 3 tys. m2. Projekt został tak wykonany, żeby nie zaburzać architektury zabytkowego budynku planetarium - cała nowa powierzchnia znalazła się pod ziemią i stanowi cokół dla starej zabudowy. Nie zaburza bryły budynku znanego z kształtu Saturna z pierścieniem, a jednocześnie jest dosyć funkcjonalna” – wyjaśnił Stefan Janta, dyrektor Planetarium Śląskiego.

W dodatkowym budynku, znalazło się miejsce dla interaktywnych ekspozycji. Dziś na zwiedzających czeka tu wiele atrakcji: nowoczesny system projekcyjny pozwala wyświetlić na największym w Polsce sferycznym ekranie ok. 100 milionów gwiazd i zabrać widzów w najdalsze zakątki Wszechświata; w okularach 3D można z bliska zobaczyć tu planetę Saturn wraz z pierścieniami; na specjalnej platformie wyglądającej jak pokój można przeżyć trzęsienie ziemi, które zarejestrowany sejsmometry planetarium; a w części poświęconej meteorologii można zobaczyć piorun czy tornado.

    „Mamy też kapsuły, gdzie przy pomocy specjalnych symulatorów i gogli wirtualnej rzeczywistości możemy wysłać zwiedzającego w kosmos” – dodał dyrektor.

Po wejściu do specjalnych komór zwiedzający przenoszą się na chwilę w różne strefy klimatyczne, a stanowisko z niemal dwumetrowej średnicy ekranem kulistym pozwala na sprawdzenie, jak z kosmosu wygląda Ziemia i inne planety Układu Słonecznego. Poza tym wiele innych atrakcji, takich np. ministudio telewizyjne, w którym można wcielić się w rolę prezentera pogody.

    „Grupy, które zwiedzają Planetarium Śląskie, są 10 osobowe, każda z nich otrzymuje przewodnika i mamy kilka ścieżek. Śląski Park Nauki odwiedziło od otwarcia w czerwcu 2022 roku około pół miliona zwiedzających, symulatorami leciało około 17 tys. osób. To miejsce jakby swoją siłą grawitacji przyciąga ludzi chętnych poznawania wiedzy” – powiedział Jarosław Juszkiewicz, rzecznik prasowy Planetarium Śląskiego.

Dziś Śląski Park Nauki jest jedną z najnowocześniejszych tego typu placówek na świecie - nie oznacza to, że skończyły się pomysły na nowe atrakcje obiektu.

    „Otrzymaliśmy dofinansowanie na modernizację obserwatorium astronomicznego i jeszcze w tym roku spodziewamy się wymiany starego refraktora na nowy teleskop. Poza tym zamierzamy jeszcze w tym roku zainstalować mały radioteleskop w pobliżu planetarium. Chcielibyśmy, żeby młodzi ludzie mogli mieć dostęp zarówno do jednego, jak i drugiego instrumentu” – zaznaczył dyrektor planetarium.

Budynek Śląskiego Parku Nauki jest przystosowany do zwiedzania przez osoby z niepełnosprawnościami – m.in. zamiast schodów zainstalowano tu winy i wybudowano rampy, a eksponaty opisane są także w języku Braille’a. Obok kompleksu stanęła również nowa wieża widokowa.

Województwo śląskie jest kolejnym samorządem, który odwiedziliśmy w ramach projektu „Polityka spójności w regionach”. W ramach cyklu wideoreportaży o funduszach unijnych pokażemy dwadzieścia miejsc, które zmieniły się dzięki polityce spójności i dofinansowaniu z Unii Europejskiej.

rkj/