Wzrost liczby publikacji naukowych, wzrost liczby osób z wyższym wykształceniem zatrudnionych w nauce i technice oraz rosnąca liczba pracowników B+R oraz naukowców – to niektóre z pozytywnych skutków wsparcia w ramach polityki spójności.
Komisja Europejska opublikowała dokument roboczy służb Komisji (SWD) dotyczący oceny infrastruktury badań i rozwoju technologicznego (BRT) oraz działań wspieranych przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) w latach 2007-2013. W analizie przedstawiono główne ustalenia pełnej oceny opublikowanej w grudniu 2021 r.
Z raportu wynika, że w latach 2007-2013 na szeroko rozumianą innowacyjność UE przeznaczyła ponad 86 mld euro, czyli blisko 25 proc. całości środków w ramach polityki spójności. Jeśli chodzi konkretnie o BRT, około 17 mld euro zainwestowano z EFRR za pośrednictwem 215 programów operacyjnych (PO) w projekty wspierające infrastrukturę BRT, centra kompetencji i działania w państwach członkowskich i regionach.
Z tych środków ponad 11 mld euro wsparło budowę nowej infrastruktury, modernizację istniejącej infrastruktury oraz zakup sprzętu. Pozostałe prawie 6 mld euro zainwestowano w inne formy wsparcia działalności badawczej.
Autorzy dokumentu zwrócili uwagę, że inwestycje EFRR przyczyniły się do zmniejszenia dysproporcji między regionami UE w zakresie prowadzenia wysokiej jakości badań. Zaobserwowano też wpływ wsparcia na produkcję i możliwości naukowe, o czym świadczą niektóre kluczowe wskaźniki wydajności BRT, w tym przede wszystkim wzrost liczby publikacji naukowych, wzrost liczby osób z wyższym wykształceniem zatrudnionych w nauce i technice oraz tempo wzrostu liczby pracowników B+R i naukowców.
Z analizy wynika, że w latach 2007-2017 średnie tempo wzrostu liczby pracowników badawczo-rozwojowych (B+R) i naukowców w regionach otrzymujących wsparcie z EFRR wyniosło 40 proc., a średnie regionalne nakłady EFRR na infrastrukturę i projekty badawczo-rozwojowe w szkołach wyższych wyniosły około 35 mln euro.
W tym samym okresie liczba publikacji naukowych wzrosła prawie dwukrotnie w całej UE, przy czym w regionach UE-13 odnotowano wyższy wskaźnik wzrostu w porównaniu z regionami UE-15 (145 proc. w stosunku do 96 proc.), co zdaniem autorów badania, wskazuje na trwający proces nadrabiania zaległości.
Z analizy wynika też, że średnie tempo wzrostu wartości liczby patentów w latach 2008-2016 w regionach docelowych wyniosło 48 proc. Jednocześnie zwrócono uwagę, że w czterech regionach położonych w Polsce i Rumunii odnotowano wzrost liczby patentów był wyższy niż 500 proc.
mp/