W analizie "A new EU-Africa Strategy – A partnership for sustainable and inclusive development" przypomniano, że przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen - przedstawiając program KE na 2020 r. - ogłosiła, że Komisja i Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa "opracują kompleksową strategię dotyczącą Afryki, która ma zacieśnić stosunki gospodarcze, przyczynić się do wzrostu miejsc pracy na obu kontynentach i pogłębienia partnerstwa". "9 marca 2020 r. Komisja i Wysoki Przedstawiciel wydali wspólny komunikat do PE i Rady UE pt. +W kierunku kompleksowej strategii współpracy z Afryką+. Dokument ten opiera się na +Nowym sojuszu na rzecz zrównoważonego rozwoju i zatrudnienia+ z 2018 r. oraz istniejących międzynarodowych, afrykańskich i unijnych ramach i politykach, m.in. Celach Zrównoważonego Rozwoju ONZ, Agendzie 2063, globalnej strategii UE, europejskim konsensusie ws. rozwoju i wspólnej strategii Afryka-UE z 2007 r." – czytamy.

W komunikacie – wyjaśnili autorzy analizy - zaproponowano pięć obszarów tematycznych: "partnerstwo na rzecz transformacji ekologicznej i dostępu do energii zgodnego z porozumieniem paryskim ws. zmian klimatu, partnerstwo na rzecz transformacji cyfrowej oraz partnerstwo na rzecz zrównoważonego wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, promowanie inwestycji poprzez innowacyjne finansowanie i zwiększanie możliwości zdobywania wiedzy i umiejętności, ochronę i poprawę praw socjalnych oraz eliminację pracy dzieci". Pozostałe kwestie to "partnerstwo na rzecz pokoju, a także partnerstwo w dziedzinie migracji i mobilności". W dokumencie zapisano również "działania przekrojowe mające na celu wzmocnienie multilateralizmu w pogłębianiu sojuszu UE-Afryka na forum międzynarodowym".

Jak wskazano w raporcie, KE przedstawiła swoje wnioski podczas 10. posiedzenia Komisji Unii Afrykańskiej i Komisji UE, które odbyło się 27 lutego 2020 r. w Etiopii. "W konkluzjach z 30 czerwca 2020 r. Rada UE zatwierdziła wspólny komunikat jako +doskonałą podstawę do rozpoczęcia nowego, ambitnego partnerstwa z Afryką+. Strategia ma zostać omówiona na następnym szczycie UE-Unia Afrykańska z myślą o przyjęciu wspólnych wytycznych. Początkowo szczyt ten - organizowany zwykle co trzy lata - miał odbyć się jesienią 2020 r. w Brukseli, ale ze względu na pandemię koronawirusa na wniosek Unii Afrykańskiej został przełożony" – podano.

Dodano, że portugalska prezydencja Rady UE (styczeń-czerwiec 2021 r.) "zobowiązała się do intensyfikacji współpracy UE z Afryką i Unią Afrykańską (UA), a także wyraziła wolę aktywnego udziału w przygotowaniach do szóstego szczytu UE-UA". "Przedsięwzięcie wspierają także komisje PE. Jednak jak dotąd szczyt się nie odbył. Przyszła umowa między Unią Europejską a krajami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku powinna zostać zatwierdzona przez Radę UE podczas prezydencji portugalskiej" – zaznaczono.

Think Tank PE przypomniał, że 11 lutego 2020 r. na posiedzeniu plenarnym PE debatował razem z komisarz ds. partnerstwa międzynarodowego Juttą Urpilainen. "Przewodniczący Komisji Rozwoju Tomas Tobe (EPP, Szwecja) w imieniu komisji poparł koncepcję kompleksowej strategii współpracy z Afryką. Zaznaczył jednocześnie, że strategia będzie zawierać analizę możliwych pozytywnych oraz negatywnych wyników, a także skuteczne narzędzia monitoringu i koordynacji pomocy" – napisano.

Autorzy raportu przypomnieli również, że w lutym 2021 r. Komisja Rozwoju przyjęła sprawozdanie z własnej inicjatywy ws. aspektów dotyczących zrównoważonego rozwoju sprzyjającemu włączeniu społecznemu, ujętych w proponowanej strategii. "W sprawozdaniu wskazano potrzebę dostosowania partnerstwa do skutków pandemii, które mogą spowodować pogłębienie się nierówności, ubóstwa oraz brak bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce. Wezwano także do ściślejszej współpracy w kluczowych obszarach - bezpieczeństwo, rolnictwo i zdrowie - aby lepiej przewidywać przyszłe kryzysy zdrowotne" – poinformowali.

Jak czytamy, w dokumencie podkreślono też, że "w przyszłych relacjach należy odejść od dynamiki darczyńca-biorca i zapewnić krajom afrykańskim środki umożliwiające osiągnięcie zrównoważonego rozwoju, m.in. poprzez sprawiedliwy i etyczny handel". "Zgodnie ze sprawozdaniem partnerstwo powinno zapewnić pierwszeństwo prawom człowieka, m.in. zdrowiu i prawom reprodukcyjnym" – stwierdzono.

Eksperci dodali, że - biorąc pod uwagę szybki wzrost liczby ludności w Afryce - w dokumencie wezwano do "objęcia młodzieży pierwszeństwem w udzielaniu pomocy rozwojowej i do pilnej pomocy dzieciom żyjącym w rejonach konfliktów". "Wyrażono również ubolewanie, że stosunki UE-Afryka zostały zdominowane przez kwestię migracji i stwierdzono, że odnowione partnerstwo pomoże w opracowaniu sprawiedliwej polityki migracyjnej, która skupi się na pierwotnych przyczynach migracji, a także lepszym realizowaniu polityki wizowej i legalnej migracji" – zwrócili uwagę.

Według komisji PE, "partnerstwo powinno wspierać mobilizację zasobów krajowych w Afryce poprzez walkę z korupcją i uchylaniem się od płacenia podatków". "W sprawozdaniu podkreślono również, że w ramach nowego instrumentu budżetowego na działania zewnętrzne (Instrument Sąsiedztwa, Rozwoju i Współpracy Międzynarodowej) należy przeznaczyć odpowiednie środki na cele klimatyczne. Przypomniano też, że wiele państw członkowskich nie osiągnęło docelowego poziomu pomocy rozwojowej w wysokości 0,7 proc. swojego produktu narodowego brutto, a niektóre kraje wręcz zmniejszyły środki na pomoc międzynarodową" – podsumowano w raporcie.

dap/