"Porozumienie o wystąpieniu jest uczciwe, wyważone i gwarantuje przewidywalność prawa" - głosi przyjęta w środę przez PE rezolucja potwierdzająca poparcie instytucji dla "uporządkowanego Brexitu". Dokument przyjęto przed kluczowym październikowym szczytem unijnych szefów państw lub rządów.

Parlament Europejski poparł "uporządkowany brexit", czyli skoordynowany i zaplanowany proces występowania Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej realizowany zgodnie z wynegocjowaną przez obie strony umową. Tym samym europosłowie potwierdzili swoje wcześniejsze stanowisko (544 głosy za, 126 przeciw i 38 wstrzymujących się).

W dokumencie podkreślili również, że obowiązująca umowa o wystąpieniu uwzględnia zarówno "nieprzekraczalne granice negocjacyjne Zjednoczonego Królestwa jak i UE, zapewniając uczciwe i wyważone rozwiązanie".

Warunkowe przedłużenie

Parlament Europejski wyraził otwartość na ewentualne przedłużenie okresu negocjacyjnego przewidzianego w art. 50 jeżeli zażąda tego Zjednoczone Królestwo pod warunkiem, że jest to uzasadnione i ma konkretny cel, taki jak uniknięcie brexitu bez porozumienia, przeprowadzenia wyborów powszechnych lub referendum, uchylenia art. 50 lub zatwierdzenia umowy o wystąpieniu. Europosłowie zaznaczyli jednocześnie, że przedłużenie terminu nie może negatywnie wpływać na normalne funkcjonowanie instytucji UE.

Przewidywalność prawna

Parlament podkreślił, że umowa chroni prawa i wybory życiowe obywateli europejskich i brytyjskich, przewiduje mechanizm rozliczeń finansowych wynikających z zobowiązań Zjednoczonego Królestwa wobec UE i reguluje kwestię wniosku Wielkiej Brytanii o okres przejściowy. Ponadto umowa o wystąpieniu wprowadza niezbędny mechanizm ochronny („backstop”) mający na celu utrzymanie status quo w Irlandii poprzez utrzymanie w mocy pokojowego porozumienia wielkopiątkowego i, w wymiarze globalnym, zapewnia utrzymanie współpracy Północ-Południe.

W rezolucji posłowie do PE potwierdzili, że byliby gotowi powrócić do pierwotnej propozycji UE dotyczącej mechanizmu ochronnego obejmującego tylko Irlandię Północną. Są też otwarci na dyskusję w sprawie „rozwiązań alternatywnych” jeżeli tylko będą one wiarygodne z prawnego i operacyjnego punktu widzenia oraz zgodne z mandatem negocjacyjnym UE. Europosłowie podkreślili jednak, że nie wyrażą zgody na porozumienie pozbawione mechanizmu ochronnego.

Zjednoczone Królestwo ponosi wyłączną odpowiedzialność za wycofanie się z umowy

Unijni posłowie zaznaczają, że w świetle ostatnich wydarzeń w Zjednoczonym Królestwie Brytyjczycy musieliby przyjąć pełną odpowiedzialność za „brexit bez porozumienia” oraz wynikające z niego poważne konsekwencje.

Parlament podkreślił również, że scenariusz zakładający brak porozumienia nie usunąłby zobowiązań Zjednoczonego Królestwa dotyczących rozliczeń finansowych, ochrony praw obywateli oraz przestrzegania porozumienia wielkopiątkowego, co jest niezbędnym warunkiem zatwierdzenia przez Parlament wszelkich przyszłych stosunków między UE a Zjednoczonym Królestwem.

Eurodeputowani pozytywnie ocenili środki przygotowawcze i zaradcze zaplanowane na wypadek braku porozumienia przyjęte przez instytucje UE i państwa członkowskie.

Obywatele nadal mają kluczowe znaczenie dla Parlamentu

Ochrona praw i wyborów życiowych obywateli UE w Wielkiej Brytanii i obywateli brytyjskich w UE pozostaje głównym priorytetem Parlamentu. Posłowie wyrazili obawy związane z wdrażaniem przez Zjednoczone Królestwo systemu przyznawania statusu osoby osiedlonej obywatelom UE mieszkającym w Wielkiej Brytanii. Zaapelowali do pozostałych 27 państw członkowskich o przyjęcie spójnego i życzliwego wobec obywateli brytyjskich mieszkających w UE podejścia w tej dziedzinie, które zapewniałoby tym osobom stabilność prawną.

W następstwie decyzji podjętej na nadzwyczajnym szczycie Rady Europejskiej 10 kwietnia br. o przyjęciu wniosku Zjednoczonego Królestwa o przedłużenie terminu określonego w art. 50, Zjednoczone Królestwo ma opuścić UE do dnia 31 października. 

Wszelkie umowy o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z UE i przyszłe umowy o stowarzyszeniu lub umowy międzynarodowe z Wielką Brytanią będą musiały zostać zatwierdzone przez Parlament Europejski.

kic/