Od 1 marca 2021 r. wszystkie sprzedawane w UE lodówki, zamrażarki, zmywarki do naczyń, pralki, telewizory i innych monitory zewnętrzne powinny być oznakowane nową unijną etykietą energetyczną. Znikają klasy A+, A++ i A+++, a w związku z zaostrzeniem kryteriów energooszczędności produkty zaklasyfikowane dotychczas do którejś z tych kategorii, w nowej skali mogą zostać ocenione jako spełniające wymogi klas B, C lub D.
Wprowadzenie nowych etykiet energetycznych jest efektem wejścia w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE (2017/1369) z 4 lipca 2017 roku ustanawiającego ramy etykietowania energetycznego i uchylającego poprzednią dyrektywę (2010/30/UE)
Nowe etykiety dla żarówek i lamp ze stałymi źródłami światła zostaną dodane w dniu 1 września, a inne produkty zostaną uwzględnione w następnych latach.
Najważniejszą zmianą w porównaniu do dotychczas obowiązującego wzoru etykiet jest likwidacja oznaczeń A+, A++ oraz A+++ i powrót do skali A–G. Skala ta jest bardziej rygorystyczna niż dotychczasowa, a skonstruowano ją tak, by początkowo tylko nieliczne produkty mogły otrzymać oznaczenie A. Najbardziej energooszczędne produkty znajdujące się obecnie na rynku będą teraz oznaczane zazwyczaj jako B, C lub D.
Nowe etykiety zawierają link QR do ogólnounijnej bazy danych o urządzeniach AGD, gdzie konsumenci będą mogli znaleźć bardziej szczegółowe informacje na temat produktów. Wszystkie urządzenia przeznaczone na rynek UE muszą zostać zarejestrowane w nowej ogólnounijnej bazie danych – europejskim rejestrze produktów do celów etykietowania energetycznego (EPREL). Ułatwi to dodatkowo porównywanie podobnych produktów w przyszłości.
1 marca br. zaczęły również obowiązywać przepisy gwarantujące konsumentom prawo do naprawy sprzętu i zobowiązujące producentów do utrzymania dostępności części zamiennych przez kilka lat po zniknięciu produktów z rynku. Maksymalny czas dostawy dla wszystkich tych części wynosi 15 dni roboczych od zamówienia.
„Pierwsza etykieta energetyczna odniosła duży sukces, przynosząc przeciętnemu gospodarstwu domowemu w Europie oszczędności rzędu kilkuset euro rocznie i motywując przedsiębiorstwa do inwestowania w badania naukowe i rozwój. Do końca lutego ponad 90 proc. produktów posiadało oznaczenie A+, A++ lub A+++. Nowy system będzie bardziej przejrzysty dla konsumentów i sprawi, że przedsiębiorstwa będą nadal wprowadzać innowacje i oferować jeszcze bardziej energooszczędne produkty. Pomoże nam to również zmniejszać emisje gazów cieplarnianych” – oceniła komisarz do spraw energii Kadri Simson.
Unijna etykieta energetyczna istnieje od ponad 25 lat. W ogólnounijnym badaniu (Eurobarometr), przeprowadzonym w 2019 r., 93 proc. konsumentów potwierdziło, że rozpoznaje etykietę, a 79 proc. przyznało, że wpłynęła ona na ich decyzję o zakupie produktu. Szacuje się, że wraz ze zharmonizowanymi minimalnymi wymogami w zakresie efektywności energetycznej (określanymi mianem „ekoprojektu”) unijne przepisy dotyczące etykietowania energetycznego zmniejszą wydatki konsumentów o dziesiątki miliardów euro rocznie, przynosząc jednocześnie wiele innych korzyści dla środowiska oraz dla producentów i sprzedawców detalicznych.
Nowe kategorie na potrzeby etykiety ze zmienioną skalą zostały uzgodnione po przeprowadzeniu rygorystycznego i w pełni przejrzystego procesu konsultacji, przy ścisłym zaangażowaniu zainteresowanych stron i państw członkowskich na wszystkich etapach, z uwzględnieniem kontroli ze strony Rady i Parlamentu Europejskiego, a także przy zapewnieniu odpowiedniego uczestnictwa i informowania producentów. Zgodnie z wymogami rozporządzenia ramowego zmianą skali zostaną objęte w nadchodzących latach inne grupy produktów, w tym suszarki bębnowe, miejscowe ogrzewacze pomieszczeń, klimatyzatory, urządzenia do gotowania, systemy wentylacyjne, szafy chłodnicze lub zamrażające, ogrzewacze pomieszczeń i podgrzewacze wody oraz kotły na paliwo stałe.
mam/