Zatwierdzenie przez Parlament Europejski umowy ws. brexitu umożliwia państwom UE sfinalizowanie wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. Od 1 lutego Wielka Brytania nie będzie już częścią UE, a brytyjscy posłowie opuszczą europarlament.

Wraz z brexitem rozpocznie się tzw. okres przejściowy, w trakcie którego Londyn i Bruksela będą negocjować umowę o przyszłych relacjach. W styczniu także brytyjski parlament ostatecznie przyjął projekt ustawy o porozumieniu w sprawie wystąpienia z UE.

Po głosowaniu europosłowie odśpiewali wspólnie "Auld Long Syne", popularną szkocką pieśń ludową. Jest często śpiewana na pogrzebach, z okazji ukończenia szkoły oraz jako pieśń z okazji pożegnania kogoś.

Przed głosowaniem w europarlamencie odbyła się debata poświęcona brexitowi. Większość eurodeputowanych podkreślała, że Wielka Brytania opuszcza Unię Europejską, ale nie opuszcza Europy.

Główny negocjator brexitu z ramienia PE Guy Verhofstadt powiedział, że z UE odchodzi wielki narodód, który dał tak wiele Unii Europejskiej, zarówno gospodarczo  i politycznie. „Smutne, że odchodzi kraj, który nas dwukrotnie wyzwolił, dwukrotnie oddal krew i życie, aby wyswobodzić Europę” – zaznaczył.

Szefowa KE Ursula Von der Leyen podziękowała Brytyjczykom za wkład wniesiony w budowę Unii Europejskiej. „Mają państwo naszą wdzięczność, nasz szacunek, będzie nam państwa brakować” – mówiła, zwracając się do europosłów brytyjskich.

Zaznaczyła, że UE będzie ostrożna, jeśli chodzi o wdrażanie porozumienia dotyczącego brexitu i ma nadzieję na partnerstwo z Wielką Brytanią w duchu współpracy. „Chcemy, żeby UE i Wielka Brytania pozostały dobrymi przyjaciółmi" - dodała.

Von der Leyen powiedziała również, że żadne partnerstwo nie da Brytyjczykom takich korzyści, jak członkostwo w UE. Podkreśliła, że Bruksela będzie starała się zbudować z Londynem jak najkorzystniejsze dla obu storn warunki współpracy.

Lider grupy Europejskiej Partii Ludowej Manfred Weber zaznaczył, że Wielka Brytania zrobiła wiele dla dobrobytu, pokoju i demokracji w UE, jednak decyzji o brexicie nie można zmienić. „To jest jednak wielki błąd. (…) Będzie nam was brakowało” – powiedział, zwracając się do brytyjskich europosłów. Wyraził nadzieję, że Wielka Brytania pewnego dnia powróci do UE.

Głos zabrała też liderka socjalistów Iratxe Garcia Perez. Jak mówiła, jeśli Brytyjczycy kiedykolwiek zechcą wrócić, UE będzie czekać na nich z otwartymi ramionami. „Zawsze możecie liczyć na wsparcie socjaldemokratów” – zaznaczyła.

Nathalie Loiseau (frakcja Odnowić Demokrację) powiedziała, że UE wyciągnie wnioski z brexitu i dzięki temu ulegnie wzmocnieniu. „Musimy sobie zdać sprawę, że jeśli coraz większa liczba obywateli odwraca się od projektu europejskiego, to z jakiegoś powodu” – wskazała, dodając, że trzeba o tym pamiętać i to naprawić, jeśli nie ma dojść do powtórki brexitu.

Brytyjski europoseł Daniel Hannan (Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy) krytycznie w swojej wypowiedzi odniósł się do federalizmu europejskiego. Mówił, że po traktacie z Maastricht stało się jasne, że orzecznictwo europejskie zostało rozszerzone na politykę zagraniczną i migrację. „Aspiracją było to, aby Unia Europejska stała się quasi-państwem. Gdybyśmy mogli mieć tylko stowarzyszenie handlowe, to by wystarczyło” – powiedział.

Europosłanka Danuta Huebner (PO, EPL) mówiła, że kolejnym krokiem będzie skoncentrowanie się na budowaniu przyszłych relacji UE z Wielką Brytanią.

„Żałuję, że nasi brytyjscy przyjaciele opuszczają UE. Jednocześnie jesteśmy gotowi do otwarcia nowego rozdziału w relacjach z Wielką Brytanią. (…) Chcielibyśmy, aby w przyszłości nasze rynki były nadal ściśle związane, ale to będzie również zależało od priorytetów Wielkiej Brytanii” – powiedziała.

W debacie głos zabrał także jeden z największych zwolenników brexitu, Nigel Farage z brytyjskiej partii Brexit. Jak mówił, gdy krytykował UE przez wiele lat wszystkim wydawało się, że jest zabawny, ale w 2016 r. przestali się śmiać. „Pokazaliśmy, że Brytyjczycy są zbyt duzi, aby ich zastraszyć” – powiedział. Dodał, że Brytyjczycy popierają współpracę handlową między krajami w Europie, ale do tego nie potrzeba Komisji Europejskiej i Trybunału Sprawiedliwości UE.

„Mam nadzieję, że to początek końca tego projektu. Jest on antydemokratyczny” – zaznaczył. Po jego wypowiedzi europosłowie jego ugrupowania zaczęli klaskać, wymachiwać niewielkimi flagami brytyjskimi, po czym opuścili salę.

Smutno nam, ale szanujemy i w pełni akceptujemy decyzję mieszkańców Wielkiej Brytanii i ich chęć zbudowania innej przyszłości poza UE - powiedział po głosowaniu przewodniczący PE David Sassoli.

Dodał, że europarlament jest wdzięczny Brytyjczykom za cenny wkład w jego pracę, ale jednocześnie odczuwa smutek z powodu faktu, że niemożliwe jest kontynuowanie razem "europejskiej podróży".

„Oczywiście szanujemy i w pełni akceptujemy decyzję mieszkańców Wielkiej Brytanii i ich chęć zbudowania innej przyszłości poza UE. Nadal będziemy bliskimi przyjaciółmi i partnerami; rzeczy, które nas łączą, od wspólnej historii i geografii po nasze wartości, doprowadzą nas do dalszej ścisłej współpracy w prawie każdym obszarze. Nasze relacje będą jednak inne, jest to nieuniknione" - powiedział Sassoli.

Dodał, że przyszłe relacje strony będą musiały zbudować, koncentrując się na interesach i ochronie praw obywateli. "Nic nie będzie proste. Będą trudne sytuacje, które przetestują nasze przyszłe stosunki. Wiedzieliśmy o tym od początku brexitu. Jestem jednak pewien, że będziemy w stanie pokonać wszelkie różnice. Opuszczacie Unię Europejską, ale nadal będziecie narodem europejskim” - powiedział, zwracając się do brytyjskich europosłów.

uo/ woj/