Jak poinformował Europejski Urząd Statystyczny Eurostat, intensywność badań rozwojowych, definiowana jako wydatki na badania i rozwój jako odsetek PKB, w 2023 r. pozostał stabilny w porównaniu z rokiem ubiegłym i wyniósł 2,2 proc. 

W ciągu dekady intensywność prac badawczo-rozwojowych na terenie Unii Europejskiej wzrosła o 0,1 punktu procentowego, przy czym największy wzrost odnotowano w Belgii (1 p.p.), w Polsce (0,7 p.p.) i w Grecji (0,7 p.p.). 

Największą intensywność prowadzonych prac badawczo-rozwojowych w ubiegłym roku odnotowano w Szwecji (3,6 proc.), Belgii i Austrii (po 3,3 proc.) a także w Niemczech i w Finlandii (po 3,1 proc.). Najniższą intensywność prowadzonych prac badawczo-rozwojowych w 2023 r. odnotowano natomiast w Rumunii (0,5 proc.), na Malcie (0,6 proc.), na Cyprze (0,7 proc.), w Bułgarii i na Łotwie (po 0,8 proc.). 

W raporcie porównano też intensywność prowadzonych prac badawczo-rozwojowych w 2013 r. i w 2023 r. W ciągu dekady największy wzrost intensywności prowadzonych prac odnotowano w Belgii (1 p.p.), w Polsce (0,68 p.p.), w Grecji (0,67 p.p.), w Chorwacji (0,60 p.p.), w Portugalii (0,37 p.p.) i w Niemczech (0,33 p.p.). Spadki w zakresie intensywności prowadzonych prac badawczo-rozwojowych w ciągu dekady odnotowały natomiast takie kraje, jak: Słowenia (-0,46 p.p.), Luksemburg (-0,20 p.p.), Finlandia (-0,19 p.p.) i Malta (-0,12 p.p.).

Sektor biznesowy z największym udziałem w badaniach

W latach 2013-2023 największy udział w wydatkach na badania i rozwój miał sektor przedsiębiorstw, którego wydatki na badania i rozwój wzrosły z 1,33 proc. PKB w 2013 r. do 1,47 proc. PKB, co stanowi ogólny wzrost o 10,53 proc. W ubiegłym roku sektor przedsiębiorstw stanowił 66 proc. wydatków UE na badania i rozwój na łączną kwotę 253,1 mld euro. 

Drugim co do wielkości sektorem prowadzącym działalność badawczo-rozwojową był sektor szkolnictwa wyższego, którego intensywność prac badawczo-rozwojowych w latach 2013–2023 utrzymywała się w większości na stabilnym poziomie, z niewielkimi wahaniami w tym okresie i osiągnęła poziom 0,48 proc. PKB zarówno w 2013 r., jak i w 2023 r. W ubiegłym roku sektor szkolnictwa wyższego przeznaczył również 81,7 mld euro na działalność badawczo-rozwojową, co stanowi 21 proc. udziału wkładu finansowego we wszystkich badanych sektorach.

Na kolejnych miejscach znalazły się sektor rządowy, który w ubiegłym roku na rozwój działań badawczo-rozwojowych przeznaczył 41 mld euro (11 proc. udziału wkładu finansowego we wszystkich badanych sektorach) i prywatny sektor non-profit, który przeznaczył 5,5 mld euro (1 proc.).

„W 2023 r. intensywność prac badawczo-rozwojowych w sektorze instytucji rządowych i samorządowych wyniosła 0,24 proc. PKB, co stanowi niewielki spadek w porównaniu z 0,26 proc. w 2013 r.; a w przypadku prywatnego sektora non-profit było to 0,03 proc. PKB w 2023 r., co stanowi niewielki wzrost w porównaniu z 2013 r., kiedy odnotowano 0,01 proc.” – poinformował Eurostat.

Autorzy raportu poinformowali również, że kraje, w których wskaźniki wydatków przedsiębiorstw na badania i rozwój w stosunku do PKB były stosunkowo wysokie, tj. Szwecja (2,65 proc.), Belgia (2,46 proc.), Austria (2,27 proc.), Niemcy (2,12 proc.), Finlandia (2,09 proc.) i Dania (1,83 proc.) również odnotowały stosunkowo wysoką ogólną intensywność prac badawczo-rozwojowych. Ponadto Dania, Szwecja, Austria i Finlandia znalazły się także na czele rankingu wydatków w sektorze szkolnictwa wyższego (od 1,06 proc. do 0,75 proc.), a wydatki sektora instytucji rządowych i samorządowych na działania badawczo-rozwojowe w stosunku do PKB były najwyższe w Niemczech, Słowenii, Belgii, Grecji i w Czechach (od 0,38 proc. do 0,29 proc.). Najniższe wydatki w stosunku do PKB były w prywatnym sektorze non-profit i osiągnęły maksymalny poziom 0,11 proc. na Cyprze.

Autorzy raportu przedstawili dane dotyczące wydatków na badania i rozwój (R&R) w Unii Europejskiej w podziale na sektory, z których pochodzą wyniki, oraz według źródeł finansowania. Dane były gromadzone za pomocą badań reprezentacyjnych lub spisów powszechnych, z rejestrów administracyjnych lub za pośrednictwem kombinacji źródeł.

mc/