Nazwiska zwycięzców ogłosiła na sesji plenarnej w Strasburgu szefowa PE Roberta Metsola. Zarówno Machado, jak i Gonzalez reprezentują wszystkich Wenezuelczyków w kraju i poza nim walczących o odzyskanie wolności i demokracji w kraju - powiedziała.

„W obliczu niesprawiedliwości Edmundo i Maria kontynuują walkę o wolne, uczciwe i spokojne przekazanie władzy w Wenezueli. Nieustraszenie bronią wartości drogich milionom Wenezuelczyków, takich jak sprawiedliwość i praworządność” – zaznaczyła Metsola, zapewniając o wsparciu PE dla obojga laureatów w walce o demokrację w ich kraju. „Ta nagroda jest dla nich i jesteśmy pewni, że Wenezuela i demokracja ostatecznie zwyciężą” – powiedziała szefowa PE.

Po wyborach prezydenckich w Wenezueli z 28 lipca władze ogłosiły zwycięstwo urzędującego szefa państwa Nicolasa Maduro, ale nie przedstawiły na nie dowodów. Opozycja pokazała natomiast protokoły z komisji wyborczych sugerujące, że dużą przewagą głosów wygrał jej kandydat Urrutia.

Uczciwość wyborów w Wenezueli jest na świecie powszechnie kwestionowana. Rząd USA, Parlament Europejski i władze niektórych krajów Ameryki Łacińskiej uznały Gonzaleza za prawowitego zwycięzcę, a dyplomacja UE odmówiła uznania Maduro za demokratycznie wybranego prezydenta.

Kandydaturę Gonzaleza i Machado do Nagrody Sacharowa zgłosiła grupa Europejskiej Partii Ludowej (EPL), do której należą m.in. PO i PSL. Gonzaleza zaproponowała również grupa Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (EKR), do której należy m.in. PiS. Kandydaturę obojga wenezuelskich politykó w ostatnich dniach poparła również skrajnie prawicowa grupa Patrioci dla Europy, która pierwotnie nominowała do nagrody budzącego kontrowersje biznesmena i właściciela m.in. serwisu X Elona Muska.

Szefowa PE powiedziała, że chciała uczcić pozostałych finalistów nagrody. Są to: nominowane przez socjaldemokratów Izraelka Jael Admi i Palestynka Rim al-Hadżadżreh, współzałożycielki organizacji pokojowych Women Wage Peace i Women of the Sun, a także nominowany przez Zielonych dr Gubad Ibadoghlu, naukowiec i aktywista antykorupcyjny, który od roku przebywa w więzieniu w Azerbejdżanie i jest uznawany za więźnia politycznego.

„Cała trójka zasłużyła się w walce o wolność” – podkreśliła Metsola.

Przewodnicząca PE poinformowała również, że stan zdrowia Ibadoghlu pogorszył się. „Dr Ibadoghlu przebywa aktualnie w areszcie domowym. Korzystając z okazji, wzywam władze Azerbejdżanu, żeby wycofały wszystkie zarzuty przeciwko niemu i zniosły nałożony na niego zakaz podróżowania” – powiedziała.

Oficjalna ceremonia wręczenia nagrody w wysokości 50 tys. euro odbędzie się podczas sesji plenarnej PE w grudniu.

Nagroda Sacharowa za Wolność Myśli to najwyższe wyróżnienie przyznawane co roku przez UE za działalność na rzecz praw człowieka. Honoruje ona zasługi osób, grup i organizacji, które wniosły wybitny wkład w ochronę wolności myśli. Promuje w szczególności wolność słowa, prawa mniejszości, poszanowanie prawa międzynarodowego, rozwój demokracji i wdrażanie rządów prawa. Przyznana została po raz pierwszy w 1988 r. Nelsonowi Mandeli i radzieckiemu dysydentowi Anatolijowi Marczence. W ubiegłym roku otrzymała ją pośmiertnie Mahsa Amini oraz ruch Kobieta, Życie, Wolność w Iranie.

jowi/ akl/