„Budżet UE nadal zapewnia Europie środki, które pomogą jej sprostać obecnym i przyszłym wyzwaniom. Budżet ten, podobnie jak budżety krajowe, boryka się jednak z ograniczeniami wynikającymi z rosnących kosztów, podczas gdy potrzeby finansowe nie maleją. Budżet ten opracowano z myślą o tym, by nadal wspierać zieloną i cyfrową transformację Unii, i pozostaje on jednym z najskuteczniejszych narzędzi przynoszących wyraźną poprawę życia obywateli” - powiedział Johannes Hahn, komisarz UE ds. budżetu i administracji.

Komisja Europejska proponuje by 53,8 mld euro poszło na wspólną politykę rolną, a 1,1 mld euro - na Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury. Pieniądze mają służyć wzmocnieniu europejskiego sektora rolno-spożywczego i rybołówstwa oraz zapewnić w tych branżach odpowiednie zarządzanie kryzysowe.

Na rozwój i spójność regionalną UE w projekcie przeznaczono 47,9 mld euro, które mają wesprzeć spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną państw wspólnoty oraz posłużyć rozbudowie infrastruktury związanej z transformacją ekologiczną i priorytetowymi projektami Unii.

15,8 mld euro zaplanowano na wsparcie partnerów i interesów Unii Europejskiej na świecie – w tym: 11,4 mld euro na Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – „Globalny wymiar Europy”, 2,1 mld euro na Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) oraz 1,7 mld euro na pomoc humanitarną (HUMA).

Komisja chce ponadto, by 13,6 mld euro w 2024 r. poszło na badania naukowe i innowacje, w tym 12,8 mld euro na sztandarowy program badawczy UE „Horyzont Europa”.

Na Europejskie inwestycje strategiczne przeznaczono 4,6 mld euro, z czego 2,7 mld euro z przeznaczeniem na poprawę infrastruktury transgranicznej w programie „Łącząc Europę”, 1,3 mld euro na program „Cyfrowa Europa”, który ma pomóc kształtować cyfrową przyszłość Unii oraz 348 mln euro na kluczowe priorytety w ramach InvestEU (m.in. badania naukowe i innowacje, transformację ekologiczną i cyfrową, sektor zdrowia i technologie strategiczne).

Na wydatki związane z przestrzenią kosmiczną, w tym głównie na Europejski Program Kosmiczny ma pójść 2,1 mld euro.

KE chce także, by 10,3 mld euro poszło na priorytet, jakim są ludzie, spójność społeczna i wartości – z tego 3,96 mld euro na rosnące koszty finansowania zewnętrznego związane z programem Next Generation UE, 3,7 mld euro na program Erasmus+, 332 mln euro na wsparcie europejskich artystów i twórców oraz 215 mln euro na promowanie sprawiedliwości, praw i wartości.

Na działania związane ze środowiskiem i klimatem w projekcie budżetu UE na przyszły rok przeznaczono 2,4 mld euro, z czego 745 mln euro na wspierający łagodzenie zmian klimatu i przystosowywanie się do nich program LIFE oraz 1,5 mld euro na Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.

Na ochronę granic Unii Europejskiej KE chce zarezerwować 2,2 mld euro, z tego 1,1 mld euro na Fundusz Zintegrowanego Zarządzania Granicami (FZZG) oraz 874 mln euro na Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex).

W projekcie budżetu dedykowano 1,7 mld euro na wydatki związane z migracją, w tym 1,5 mld euro na wsparcie migrantów i osób ubiegających się o azyl w UE.

Na działania związane z obronnością Komisja chce przekazać 1,6 mld euro. Na ten wydatek ma się składać 638 mln euro na wsparcie rozwoju zdolności i badań w ramach Europejskiego Funduszu Obronnego (EFO), 241 mln euro na wsparcie mobilności wojskowej, 260 mln euro na nowy krótkoterminowy instrument obronny oraz 343 mln euro na wsparcie produkcji amunicji w UE.

Na zapewnienie funkcjonowania jednolitego rynku przeznaczono 947 mln euro, w tym 602 mln euro na Program na rzecz jednolitego rynku oraz 200 mln euro na prace w dziedzinie podatków, ceł i zwalczania nadużyć finansowych.

Komisja Europejska chce też wydać 754 mln euro na Program UE dla Zdrowia oraz 230 mln euro na Unijny Mechanizm Ochrony Ludności (rescEU), aby móc szybko uruchomić pomoc operacyjną w przypadku kryzysu.

Na bezpieczeństwo zaplanowano 726 mln euro - z tego 315 mln euro na służący do zwalczania terroryzmu, radykalizacji postaw, przestępczości zorganizowanej i cyberprzestępczości Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego (FBW).

Projekt zakłada także 213 mln euro na bezpieczne połączenia satelitarne w ramach nowego unijnego programu bezpiecznej łączności.

KE poinformowała, że projekt unijnego planu finansowego na 2024 rok obejmuje wydatki pokrywane ze środków w ramach „długoterminowych pułapów budżetowych”, finansowanych z zasobów własnych, uzupełniane wydatkami w ramach NextGenerationEU, finansowanymi z pożyczek zaciąganych na rynkach kapitałowych.

Komisja przypomniała, że program NextGenerationEU z całkowitym budżetem, który może sięgnąć 807 mld euro, pomaga naprawić bezpośrednie szkody gospodarcze i społeczne spowodowane pandemią COVID-19 oraz ma przygotować UE na wyzwania przyszłości.

Dodała, że głównym elementem tego programu jest Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF), w ramach którego udziela się dotacji i pożyczek na wspieranie reform i inwestycji w państwach członkowskich UE. Doprecyzowała, że umowy oraz zobowiązania w ramach NextGenerationEU mogą być zawierane do końca 2023 r., a płatności związane z pożyczkami będą realizowane do końca 2026 r.

rkj/