Za nowymi regulacjami zagłosowało 591 eurodeputowanych, 29 było przeciw, 33 wstrzymało się od głosu.

Nowe przepisy obejmują szeroki zakres zagadnień, których mogą dotyczyć informacje, jakie sygnaliści pozyskali w związku z wykonywaną pracą jak np. zamówienia publiczne, usługi finansowe, pranie pieniędzy, bezpieczeństwo produktów i transportu, bezpieczeństwo jądrowe, zdrowie publiczne, ochrona konsumentów i danych.

Regulacje zakładają różne drogi bezpiecznego ujawnienia informacji: wewnętrzną w ramach danej organizacji, jak i poza nią – organom publicznym.

Jeżeli zgłoszenie do właściwych organów nie skutkuje odpowiednimi działaniami lub nie może do nich doprowadzić (np. w wyniku zmowy między tymi organami a sprawcą przestępstwa), lub w przypadku bezpośredniego lub wyraźnego zagrożenia dla interesu publicznego, sygnaliści mogą ujawnić sprawę publicznie, w tym poinformować o niej media. Oznacza to ochronę sygnalistów, gdy stają się oni źródłami informacji dla dziennikarzy śledczych.

Nowe regulacje wyraźnie zabraniają też stosowania wobec informatorów działań odwetowych i wprowadzają zabezpieczenia, które mają zapobiec zawieszeniu, zdegradowaniu czy zastraszaniu demaskatora. Nakładają również na organy krajowe obowiązek informowania obywateli o procedurach zgłaszania przypadków naruszania prawa i o dostępnych środkach ochrony. Sygnaliści będą również chronieni w postępowaniu sądowym - mają otrzymywać wsparcie finansowe i psychologiczne.

Służby prasowe PE, w komunikacie wydanym po głosowaniu podkreślają, że chronione będą też osoby pomagające potencjalnym informatorom jak ich koledzy czy krewni.

"Niedawne skandale, takie jak LuxLeaks, Panama Papers czy Football leaks rzuciły światło na to jak niepewna jest dziś sytuacja syganlistów. W przededniu wyborów europejskich Parlament zebrał się, aby wysłać silny sygnał, że wysłuchał obaw obywateli i domaga się solidnych zasad gwarantujących ich bezpieczeństwo" - powiedziała cytowana w komunikacie PE sprawozdawczyni Virginie Roziere (SiD).

Nowe przepisy muszą zostać teraz zatwierdzone przez ministrów UE. Państwa członkowskie będą miały dwa lata na ich wdrożenie.

Obecnie - jak podaje PE w komunikacie - ochrona osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa w UE jest fragmentaryczna i niejednolita.

"Tylko 10 krajów UE (Francja, Węgry, Irlandia, Włochy, Litwa, Malta, Holandia, Słowacja, Szwecja i Wielka Brytania) zapewnia kompleksową ochronę prawną. W pozostałych krajach ochrona jest tylko częściowa lub dotyczy określonych sektorów lub kategorii pracowników" - głosi komunikat.

W badaniu przeprowadzonym w 2017 r. oszacowano, że utrata potencjalnych korzyści wynikająca z braku ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia, w samym tylko sektorze zamówień publicznych wynosi między 5,8 a 9,6 mld euro rocznie dla całej UE.

js/