Obywatele unijnych państw najbardziej ufają tradycyjnym nadawcom oraz mediom drukowanym, także w wydaniu internetowym. Narażeni są na dezinformację; 28 proc. Europejczyków ocenia, że w ciągu ostatniego tygodnia często mieli styczność z fake newsami - wynika z najnowszego sondażu Eurobarometru.
Obywateli UE najbardziej interesują tematy dotyczące polityki krajowej (50% respondentów). Drugie miejsce zajmują sprawy europejskie i międzynarodowe (46%) na równi z doniesieniami lokalnymi (47%).
72% ankietowanych pamięta, że niedawno czytało, usłyszało lub obejrzało informacje o Unii Europejskiej w prasie, internecie, telewizji lub radiu. W przypadku Parlamentu Europejskiego ich odsetek to 57%.
Zapamiętywalność informacji o Unii Europejskiej wynosi od 57% we Francji do 90% w Rumunii. Natomiast informacje o Parlamencie Europejskim zapadają w pamięć od 39% (we Francji) do 85% (na Malcie) obywateli.
U 75% respondentów głównym źródłem informacji jest telewizja, zwłaszcza w grupie wiekowej ponad 55 lat. Kolejnymi, mniej rozpowszechnionymi źródłami są internetowe platformy informacyjne (z których korzysta 43% ankietowanych), radio (39%) oraz platformy mediów społecznościowych i blogi (26%). Prasa drukowana sytuuje się na piątym miejscu, przy czym jeden na pięciu respondentów (21%) deklaruje, że gazety i czasopisma są dla niego głównym źródłem informacji. Z kolei młodsi uczestnicy sondażu znacznie częściej korzystają z mediów społecznościowych i blogów, by dotrzeć do informacji (46% w grupie wiekowej 15–24 lata oraz 15% w grupie wiekowej od 55 lat).
Choć tradycyjne źródła informacji, zwłaszcza telewizja, są nadal ważne, 88% ankietowanych czerpie przynajmniej część wiadomości z internetu za pomocą smartfona, komputera lub laptopa. 43% z nich korzysta ze strony internetowej źródła informacji (np. strony gazety), zaś 31% czyta artykuły i posty, które pojawiają się w ich mediach społecznościowych. Dostęp do wiadomości za pośrednictwem portali społecznościowych jest jeszcze ważniejszy dla ludzi młodych (43% respondentów w grupie wiekowej 15–24 lata oraz 24% w grupie wiekowej od 55 lat). Płacenie za informacje w internecie to ciągle raczej wyjątek. 70% osób, dla których źródłem informacji jest internet, nadal korzysta z nieodpłatnych treści lub serwisów informacyjnych.
Respondenci Eurobarometru najbardziej ufają tradycyjnym nadawcom oraz mediom drukowanym, także w wydaniu internetowym. Ufają im znacznie bardziej niż internetowym platformom informacyjnym lub mediom społecznościowym. Czy to za pośrednictwem tradycyjnych kanałów, czy przez internet, 49% respondentów spodziewa się wiarygodniejszych informacji od publicznych stacji telewizyjnych i radiowych. Na drugim miejscu plasuje się prasa drukowana, którą wybiera 39% osób.
27% ankietowanych wymieniło prywatne stacje radiowe i telewizyjne jako wiarygodne źródła informacji. Wyjątkiem jest tu Polska – to jedyny kraj, w którym prywatne stacje radiowe i telewizyjne uważa się za najwiarygodniejsze źródła informacji. Jeszcze bardziej radykalną tendencję w odchodzeniu od tradycyjnych źródeł informacji obserwujemy na Węgrzech. Respondenci z tego kraju uważają, że najwiarygodniejszymi źródłami informacji są osoby, grupy oraz przyjaciele w mediach społecznościowych.
Kwestia zaufania pojawia się również, gdy uczestnicy sondażu odpowiadają na pytanie, dlaczego przeczytaliby artykuł w internecie. Dla 54% motywacją do przeczytania artykułu jest interesujący ich tytuł, zaś 37% ankietowanych deklaruje, że ważne jest zaufanie do serwisu informacyjnego, który zamieszcza artykuł.
Ponad jedna czwarta respondentów (28%) uważa, że w ciągu ostatnich siedmiu dni bardzo często lub często mieli styczność z dezinformacją i fake newsami. Ogólnie w ciągu ostatnich siedmiu dni na dezinformację i fake newsy najbardziej narażeni czuli się ankietowani z Bułgarii. 55% z nich spotkało się z nimi bardzo często lub często. Natomiast uczestnicy sondażu z Holandii czuli się narażeni na dezinformację i fake newsy najmniej (3% bardzo często i 9% często).
Większość respondentów jest pewna, że umie rozpoznać dezinformację i fake newsy – 12% jest pewna, zaś 52% jest raczej pewna. Poziom pewności co do rozpoznawania fake newsów spada z wiekiem, zaś wzrasta wraz z poziomem wykształcenia.
Firma badawcza IPSOS przeprowadziła wywiady z reprezentatywną grupą obywateli Unii w wieku od 15 lat we wszystkich 27 państwach członkowskich Unii Europejskiej. W okresie od 26 kwietnia do 11 maja przeprowadzono ponad 52 tys. wspomaganych komputerowo wywiadów internetowych za pośrednictwem Ipsos Online Panels oraz sieci partnerskich firmy.
woj/