Polska Grupa Energetyczna zabiega w Parlamencie Europejskim o zmianę zapisów w unijnym prawie dotyczącym systemu handlu uprawnieniami do emisji EU ETS. „Chodzi o wprowadzenie mechanizmów ograniczających dostęp do rynku ETS dla instytucji finansowych, co chroniłoby go przed spekulacją” – tłumaczy prezes spółki Wojciech Dąbrowski. Miałoby to przełożyć się na spadek ich cen.
W Brukseli i Strasburgu trwają obecnie prace nad reformą systemu ETS. Obecnie cena uprawnień do emisji kształtuje się na poziomie ok. 80 euro za tonę, co budzi obawy, że będzie to oddziaływać niekorzystnie na unijną gospodarkę.
„Niektórzy unijni politycy postulują potrzebę wydłużenia czasu wykorzystania węgla i bezpośredniego przejścia do wytwarzania energii z OZE. Niestety jednocześnie zgadzają się, że uzasadnione rynkowo są ceny emisji osiągające 100 euro za tonę. Takie podejście oznacza po prostu drogą energię dla klientów, na co nie możemy i nie chcemy się zgodzić” – powiedział PAP Dąbrowski, który w PE w Strasburgu spotkał się w tej sprawie z europosłami różnych krajów i frakcji politycznych.
PGE uważa, że system wymaga reformy, bo jego błędna konstrukcja powoduje, że ceny uprawień są zbyt wysokie. Zdaniem spółki to skutek m.in. faktu, że mogą w nim uczestniczyć firmy finansowe, które nie mają nic wspólnego z rynkiem energii, a zajmują się jedynie spekulacją.
„Reforma systemu ETS, wprowadzenie mechanizmów chroniących przed spekulacją – to propozycje, które dziś mogą zmienić ten rynek, sprawić, by stał się sprawiedliwy i przewidywalny. Dlatego jako branża energetyczna postulujemy zahamowanie spekulacyjnego charakteru tego mechanizmu” – mówi prezes spółki.
PGE chce też, żeby Unia Europejska zreformowała rezerwę stabilności rynkowej (MSR) w ramach ETS. Chodzi o uzależnienie uwalniania określonej liczby uprawnień na rynek ETS nie tylko od całkowitej liczby uprawień w obrocie, ale również od osiągnięcia konkretnego pułapu cenowego na aukcjach na rynku pierwotnym, który powinien się mieścić w przedziale 40-80 euro za tonę.
„To uczyniłyby z tego mechanizmu instrument rzeczywiście stabilizujący ceny, a nie czynnik cenotwórczy, tak jak jest obecnie” – wskazuje prezes PGE.
W 2021 r. PGE przeznaczyła na zakup unijnych certyfikatów emisyjnych blisko 8,5 mld złotych.
„Stanowi to 10 proc. całkowitej kwoty, jaką planujemy przeznaczyć do 2030 r. na inwestycje służące dekarbonizacji Grupy Kapitałowej PGE, wliczając w to sieci dystrybucyjne. To jasno pokazuje, że system ETS, zamiast motywować producentów energii elektrycznej do inwestowania w odnawialne źródła energii, de facto je hamuje. Polska energetyka traci bowiem środki, które mogłaby przeznaczyć na realizację niezbędnych i kosztownych inwestycji w OZE, sieci energetyczne oraz dekarbonizację ciepłownictwa” – tłumaczy Dąbrowski.
W ramach pakietu "Fit for 55" Komisja Europejska zaproponowała 14 lipca 2021 r. pakiet reform, w którego skład wchodzi reforma dyrektywy dotyczącej EU ETS. Jej celem jest dostosowanie systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2 do nowej ścieżki redukcji emisji o 55 proc. do 2030 r. Parlament Europejski i Rada pracują obecnie nad uzgodnieniem swoich stanowisk w odniesieniu do propozycji Komisji. Przyjęcie obu stanowisk może nastąpić jeszcze przed wakacjami. Następnie rozpoczną się negocjacje międzyinstytucjonalne, które potrwają prawdopodobnie do przyszłego roku. Nowe przepisy dotyczące ETS powinny zacząć obowiązywać od 2024 r.
luo/ woj/