Polska oddeleguje do stałej służby operacyjnej Straży 10 osób w 2021, liczba Polaków będzie stopniowo wzrastać i osiągnie 100 osób w 2027 roku, stanowiąc tym samym czwartą co do liczebności grupę narodowościową (po Niemcach, Francuzach i Włochach).

Dodatkowo oddelegowanych tymczasowo będzie w 2021 roku 240 Polaków i 367 do 2027 roku. Stworzenie celowej rezerwy kadrowej poprawi zdolność szybkiego reagowania agencji.

W skład stałego korpusu wejdą funkcjonariusze straży granicznej i straży przybrzeżnej zatrudnieni bezpośrednio przez agencję, jak również personel oddelegowany obowiązkowo przez państwa UE.

Dotychczas agencja realizowała swoje zadania przede wszystkim w oparciu o personel i wyposażenie oddawane dobrowolnie do jej dyspozycji przez państwa członkowskie. Zmiany w przepisach mają pozwolić jej na stworzenie własnego pionu operacyjnego.

Zadaniem agentów będzie nadzorowanie granic, zwalczanie przestępczości zorganizowanej i kontrolowanie migracji. W nagłych przypadkach, takich jak kryzys migracyjny w 2015 r., kraje będą mogły skorzystać z pomocy sił szybkiego reagowania.

Szereg klauzul i stały monitoring mają zapewnić, że agencja przestrzega praw człowieka, zwłaszcza w przypadku migrantów lub osób ubiegających się o azyl. Jeśli chodzi o tych, którzy złamali zasady imigracyjne, agencja będzie wspierać rządy UE: identyfikując nielegalnych migrantów, uzyskując niezbędne dokumenty podróży i ułatwiając ich powrót.

Nowelizacja przepisów wzmacnia zdolności interwencji Frontexu na terytorium państw sąsiadujących z UE, które zawarły z Unią umowy. Możliwe będzie też zawieranie nowych umów nie tylko - jak ma to miejsce obecnie - z państwami sąsiednimi.

Jak podkreśliła sprawozdawczyni ds. reformy maltańska europosłanka Roberta Metsola, rozporządzenie to zmieni sposób, w jaki Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej zajmuje się migracją.

"Rozporządzenie zapewni 10 tys. nowych funkcjonariuszy straży granicznej i personelu; zintensyfikuje walkę z przestępczością transgraniczną; zapewni ochronę praw podstawowych i pomoc w skutecznym powrocie osób, które nie kwalifikują się do otrzymania azylu" - zaznaczyła.

Jak powiedziała Metsola, naczelną zasadą jest "bycie sprawiedliwym wobec osób potrzebujących ochrony, stanowczym wobec tych, którzy się do niej nie kwalifikują i surowym wobec tych, którzy dążą do wyzyskiwania najbardziej bezbronnych ludzi na świecie". "Obywatele się tego domagali, a my wywiązaliśmy się z tego zadania - w rekordowo krótkim czasie" – podkreśliła.

Środowe głosowanie zatwierdziło wstępne porozumienie, które Parlament zawarł z zespołem negocjacyjnym Rady UE w sprawie brzmienia nowych przepisów. Projekt poparło 403  posłów, 162 było przeciw, 44 wstrzymało się od głosu. Teraz propozycje reformy musi jeszcze poprzeć Rada UE (ministrowie z państw członkowskich); zatwierdzony tekst zostanie opublikowany w Dzienniku urzędowym UE.

Europa ma ponad 13 tys. km granic zewnętrznych na lądzie i prawie 66 tys. km na morzu.

Ze Strasburga Mateusz Kicka