Na początku października Parlament Europejski opublikował „Powyborczy sondaż UE 2024” analizujący zachowania wyborcze oraz główne priorytety obywateli UE.

Z analizy wynika, że głównymi tematami, które zmotywowały obywateli Europy do głosowania w ostatnich wyborach europejskich w czerwcu tego roku były rosnące ceny i koszty życia (42%) oraz sytuacja gospodarcza (41%). Jedna trzecia wyborców (34%) twierdzi, że sytuacja międzynarodowa była tematem, który zachęcił ich do oddania głosu, natomiast podobna liczba osób wspomina obronę demokracji i praworządności (32%). Osoby, które nie głosowały, również wskazują, że koszty życia (46%) oraz sytuacja gospodarcza (36%) mogłyby je zmotywować do udziału w wyborach.

W przypadku Polski podobnie jak w skali całego kontynentu najważniejszym tematem motywującym do pójścia do urn były rosnące ceny, koszty życia (45%). Na drugim miejscu respondenci umieścili kwestię obronności i bezpieczeństwa UE (41%), na trzecim zaś uplasowała się sytuacja gospodarcza.
 

Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego, Roberta Metsola, komentując wyniki badania zwróciła uwagę, że czerwcowe wybory do Parlamentu Europejskiego miały najwyższą frekwencję od 30 lat.

"Obywatele powierzyli nam mandat do działania, do dostarczania odpowiedzi i rozwiązań, które wniosą pozytywną zmianę w ich codziennym życiu. Zrealizujemy to. W nadchodzących tygodniach Parlament Europejski podda analizie nowy skład Komisji Europejskiej, aby upewnić się, że zajmie się kwestiami, które są priorytetowe dla obywateli: kosztami życia, stanem naszej gospodarki, demokracją, praworządnością, migracją i bezpieczeństwem. Parlament Europejski będzie kontynuował prace, aby głos obywateli miał znaczenie w UE” - podkreśliła Metsola

Wysokie poparcie dla UE i zaufanie do demokracji parlamentarnej

Pomimo problemów gospodarczych, poparcie dla UE pozostaje wysokie. Wyniki badania wskazują, że obywatele są optymistycznie nastawieni do przyszłości UE (65%) i nadal mają pozytywne zdanie na jej temat (48%, przy czym tylko 16% deklaruje negatywny obraz UE).

Członkostwo w UE również odbierane jest pozytywnie. Siedmiu na dziesięciu (70%) Europejczyków uważa, że ich kraj odniósł korzyści z członkostwa w UE, a ten wskaźnik pozostaje stabilny w ostatnich latach. W całej UE istnieją cztery główne powody, dla których członkostwo jest uznawane za korzystne: zwiększona współpraca między państwami członkowskimi (36%), ochrona pokoju i wzmocnienie bezpieczeństwa (32%), wkład UE we wzrost gospodarczy (28%) oraz tworzenie nowych miejsc pracy (24%).

Polscy obywatele są nastawieni do przyszłości UE ponad przeciętnie dobrze. Aż 78% respondentów myśli o niej optymistycznie, przy czym tylko 19% postrzega ją pesymistycznie. Warto wspomnieć tutaj, że pozytywne skojarzenia, Unia Europejska wywołuje wśród 48% respondentów przy zaledwie 10% skojarzeń negatywnych. Polacy w większości (81%) uważają członkostwo w Unii Europejskiej za korzystne, przede wszystkim ze względu na: nowe możliwości zatrudnienia (39%), poprawę standardu życia obywateli (33%), ochronę pokoju i wzmacniania bezpieczeństwa oraz wzrostu gospodarczego (po 27%).

Zaufanie do europejskiej demokracji parlamentarnej jest szczególnie wysokie na początku dziesiątej kadencji Parlamentu Europejskiego: 42% obywateli ma pozytywny obraz Parlamentu Europejskiego — jest to najwyższy wynik w historii dla tego wskaźnika.

W Polsce zaufanie do europejskiej demokracji parlamentarnej, również jest na wysokim poziomie, bo aż 49% deklaruje względem niej pozytywny stosunek.

Europejczycy potwierdzili swoje poparcie dla demokracji w UE podczas czerwcowych wyborów europejskich. Frekwencja wyniosła 50,74%, co stanowi najwyższy wynik od 30 lat i jest zbliżony do tego z 2019 roku. W porównaniu z wyborami europejskimi z 2019 roku, frekwencja wzrosła w 16 z 27 krajów. O tym, że głosowanie ma znaczenie, świadczy również fakt, że 56% obywateli zgadza się z tym, że ich głos liczy się w UE — co oznacza wzrost o 8 punktów procentowych w porównaniu z lutym/marcem 2024 roku (48%).

W Polsce przy urnach zameldowało się 41% uprawnionych do głosowania obywateli. Był to spadek o około 5 punktów procentowych w porównaniu do roku 2019.

Analiza tego powyborczego badania sugeruje, że głosowanie w wyborach europejskich staje się nawykiem dla wielu obywateli. Zapytani, dlaczego głosowali, 46% wyborców odpowiedziało, że robią to zawsze, 42% uznało to za swój obywatelski obowiązek, a 20% stwierdziło, że chcieli wesprzeć partię polityczną, z którą się identyfikują. Decyzja, na kogo głosować w wyborach do Parlamentu Europejskiego 2024, była głównie oparta na tym, jak bliskie były propozycje partii wobec idei i wartości wyborców. Propozycje danej partii dotyczące kwestii europejskich były najczęstszym powodem wyboru, podanym przez 47% (+4 pp. od 2019 r.) wyborców.

Obywatele Polski zapytani dlaczego głosowali, podobnie jak obywatele całej wspólnoty w większości odpowiedzieli, że robią to zawsze (36%). 32% Respondentów z Polski uznaje akt głosowania za swój obywatelski obowiązek, a 18% wierzy, że ich głosując w wyborach europejskich może coś zmienić.

Decyzja o tym na kogo oddać swój głos, opierała się najczęściej na nawykach głosujących (42%) oraz bliskości propozycji partii w sprawach krajowych i europejskich wobec przekonaniom i wartościom obywateli (po 36%).

Powyborcze badanie Eurobarometru Parlamentu Europejskiego zostało przeprowadzone przez agencję badawczą Verian (wcześniej Kantar Public) w okresie od 13 czerwca do 8 lipca 2024 roku we wszystkich 27 państwach członkowskich UE. Badanie odbyło się metodą wywiadów bezpośrednich, z dodatkowymi wywiadami wideo (CAVI) w Czechach, Danii, Finlandii i na Malcie. Łącznie przeprowadzono 26 349 wywiadów. Wyniki dla UE zostały zważone zgodnie z wielkością populacji w każdym kraju. Oprócz procedury ważenia opartej na zmiennych socjodemograficznych (ważenia post stratyfikacyjne na podstawie płci i wieku, regionu oraz urbanizacji), wyniki dotyczące pytań związanych z wyborami europejskimi w tym badaniu zostały zważone zgodnie z rzeczywistą krajową frekwencją.

mp/