Do wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, czyli do 31 października, pozostało 8 tygodni - przypomniała Komisja. Ze względu na utrzymującą się w Wielkiej Brytanii niepewność dotyczącą ratyfikacji umowy o wystąpieniu w wersji ustalonej z rządem brytyjskim w listopadzie 2018 roku, jak również na ogólną krajową sytuację polityczną, scenariusz zakładający wystąpienie 1 listopada przy braku porozumienia jest w dalszym ciągu prawdopodobny, choć niepożądany.

W związku z tym KE opublikowała w środę szczegółową listę kontrolną, która ma pomóc tym przedsiębiorstwom, które prowadzą handel z Wielką Brytanią, w ostatecznych przygotowaniach. W celu zminimalizowania zakłóceń w handlu wszystkie podmioty zaangażowane w łańcuchy dostaw z Wielką Brytanią – niezależnie od miejsca ich siedziby – powinny być świadome swoich obowiązków i niezbędnych formalności w handlu transgranicznym. To rozwinięcie wcześniejszych komunikatów i 100 zawiadomień dla zainteresowanych stron, obejmujących wiele różnych branż.

Komisja zaproponowała również, by na 2020 rok powielić istniejące rozwiązania awaryjne dla sektora rybołówstwa przewidziane na 2019 rok oraz rozwiązania przyjęte w odniesieniu do ewentualnego udziału Wielkiej Brytanii w budżecie UE na 2020 rok. Środki te są niezbędne z uwagi na decyzję o przedłużeniu okresu, o którym mowa w art. 50, do 31 października 2019 r.

Ponadto Komisja zaproponowała, by udostępnić środki Europejskiego Funduszu Solidarności i Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji na wsparcie przedsiębiorstw, pracowników i państw członkowskich najbardziej dotkniętych skutkami braku porozumienia. Projekty te muszą jeszcze zostać zatwierdzone przez Parlament Europejski i Radę.

Komisja przypomina, że wszystkie zainteresowane strony są odpowiedzialne za przygotowanie się na wszelkie ewentualności. Biorąc pod uwagę, że scenariusz zakładający brak porozumienia nadal jest możliwy, Komisja zdecydowanie zachęca wszystkie zainteresowane strony do wykorzystania dodatkowego czasu wynikającego z przedłużenia okresu, o którym mowa w art. 50, do upewnienia się, że podjęły wszelkie niezbędne działania w celu przygotowania się do wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE.

KE zaproponowała wprowadzenie pewnych dostosowań technicznych w konkretnych środkach awaryjnych. Dotyczy to trzech głównych obszarów: transportu, połowów i budżetu UE. I tak rozporządzenie zapewniające podstawowe drogowe połączenia towarowe i pasażerskie ma być przedłużone do 31 lipca 2020 roku, a przepisy dotyczące podstawowego połączenia lotniczego - do 24 października 2020 roku.

W ramach rozszerzonego podejścia do rozporządzenia w sprawie upoważnień do połowów w stosunku do rybaków z UE i Wielkiej Brytanii będą utrzymane zasady ramowe dostępu do wód drugiej strony na rok 2020.

Z kolei propozycja KE ws. budżetu UE oznacza, że Wielka Brytania i beneficjenci z tego kraju będą nadal kwalifikować się do uczestnictwa w programach w ramach budżetu UE i otrzymywać finansowanie do końca 2020 roku, jeżeli Wielka Brytania zaakceptuje i spełni warunki określone już w rozporządzeniu awaryjnym z 2019 roku, opłaci składki budżetowe za 2020 rok i umożliwi przeprowadzenie wymaganych audytów i kontroli.

Komisja uzupełniła też w środę programy dotyczące unijnego wsparcia finansowego osobom najbardziej dotkniętym brakiem porozumienia. Zaproponowała rozszerzenie zakresu Europejskiego Funduszu Solidarności, tak by przy spełnieniu określonych warunków można było pokryć z niego poważne obciążenia finansowe, jakie mogą wyniknąć dla państw członkowskich w przypadku braku porozumienia. Ponadto zaproponowała, by zapewnić możliwość wspierania, przy spełnieniu określonych warunków, pracowników i osób samozatrudnionych, którzy w wyniku braku porozumienia stracą pracę, ze środków Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji.

W sektorze rolnictwa dostępna będzie cała gama istniejących instrumentów wspierania rynku i bezpośredniego wsparcia finansowego dla rolników w celu złagodzenia najbardziej niekorzystnego wpływu na rynki rolno-spożywcze. Jeśli chodzi o możliwości zapewnienia bardziej bezpośredniego wsparcia, na przykład na rzecz mniejszych przedsiębiorstw w dużym stopniu zależnych od Wielkiej Brytanii, obowiązujące przepisy UE w zakresie pomocy państwa przewidują elastyczne rozwiązania.

Jak napisano w komunikacie KE, jeżeli Wielka Brytania wystąpi z UE bez porozumienia, stanie się państwem trzecim bez żadnych uzgodnień przejściowych. Od tej chwili całe unijne prawo pierwotne i wtórne przestanie w odniesieniu do niej obowiązywać. Nie będzie okresu przejściowego, który przewidziano w umowie o wystąpieniu. W oczywisty sposób spowodowałoby to znaczne zakłócenia dla obywateli i przedsiębiorstw i miałoby poważne negatywne skutki gospodarcze, proporcjonalnie znacznie bardziej dotkliwe dla Wielkiej Brytanii niż dla państw członkowskich UE-27.

Od grudnia 2017 r. Komisja Europejska przygotowuje się na ewentualny brexit bez porozumienia. Jak dotąd Komisja przedłożyła 19 wniosków ustawodawczych, a wszystkie one zostały już przyjęte przez Parlament Europejski i Radę. Komisja przyjęła też 63 akty nieustawodawcze i opublikowała 100 zawiadomień dotyczących gotowości na brexit. Komisja nie planuje wprowadzania żadnych nowych środków przed nową datą wystąpienia.

Biorąc pod uwagę ewentualny brak porozumienia, na okres bezpośrednio po wystąpieniu Komisja utworzyła centrum obsługi telefonicznej dla administracji państw członkowskich, zapewniając im szybki dostęp do wiedzy fachowej służb Komisji. Będzie ono stanowić bezpośredni kanał komunikacji oraz ułatwi niezbędną koordynację między organami krajowymi. Obywatele UE mogą zwracać się z wszelkimi pytaniami do serwisu Europe Direct. Wystarczy zadzwonić pod bezpłatny numer 00 800 67891011 z dowolnego miejsca w UE. Serwis jest dostępny we wszystkich językach urzędowych UE.
 
woj/